Books and other items printed in Gaelic from 1841 to 1870 > Eachdraidh na h-Eaglaise

122
EACHDEAIDH NA H-EAGLAISE. [B. T. 325—755.
’s a’ dhreuclid. Chuir e feadhainn mach as an eagiais, agus
dhiol e an anneart air na k-Iudhaich.
Grhabli Orestes an riaghalair fearg ris air-son a ghiulain,
agus chuir e roimhe an t-ard chleir so a smachdachadh ; sheas
cuig ceud manach leis agus chuir e air theicheadh e chum
masladh thoirt da,—thoisich e ri aoradh do mhanach ceann-
airceach a chuir Orestes gu has. Chuireadh as a leth mort
Uipatia, oigh ro fhoghluimte, ach an ain-fhios da, ’s ged bha
sgriobhaichean a’ comkdachadh nach robh gnothuch aige ri
gniomh coolc,cha robhteagamh nachb’e thoil e thachairt,—ged
bha e deas-bhriathrach gu deasboireachd, agus seasmkach
’s a1 chreideamh, cha robh fhoghlum mor.
Oha’n fhiu beatha no sgriobha Theophiluis chuir sios.
Tha Isidor’ airidh air iomradh, mar bha e cronuchadh modh-
anna truaillidh na cleir, ’s a’ sgriobhadh gu foghluimte mu na
beusan’s na subhailcean tha iomchuidh.
Bha Theodorus, easbuig Mepsuestia, co foghluimte ’s a’
bha’s an linn so. Bha e ’na sgriobhaiche cliuiteach agus ’na
dhuine math. Dhite e fein agus oibre an deigh a bhais, mar
bha e air chur as a leth bhi gabhail le cuid a dhealaich ris an
eagiais. Bha sgriobhan air na sgrioptuirean ro thuigseach,
cheart, agus ionnsuichte, ach chaidh moran do oibre a chall.
Bha iomadh tabhairt oidheirp air na sgrioptuirean a mhineach-
adh’s an linn roimhe so,—o nach robh iad co comasach ris-san
cha bhiodh e gu feum sam bith an ainmeachadh o nach ’eil
bheag tuille sonraichte ri radh, Feudar thoirt fainear gu robh
Sabhurian an Galala, co deas, fhileanta, ’na chainnt’s gu robh
eud air Chrisostom mu ur-labhairt. Bha leabhraichean ’g an
cur amach ’s an linn so ann an ainm athraichean na h-
Eaglaise, air son iadsan bha cur an ceile am barailean fein a
dhite, no thoirt gu neo-bhrigh.
Bha tri seanachaidh mora na h-Eaglaise’s an aon am,—
Socrates, Sosomen,agus Theodoret; agus feudar Philostorgius,
a sgriobh eachdraidh na h-Eaglaise, chur ’s an aireamh.
Chaidh cheud fhear dhiubh fhoghlum’s an lagh, agus bha e
’na fhear-tagraidh, ’s e sgriobh an toiseach, agus tha seanachas
Sosomen co coltach ris, ’s gu bheil e gun teagamh nach d’rinn