Books and other items printed in Gaelic from 1841 to 1870 > Stéidhean a' Ghràmair Ghaëlig

ETYMOLOGY.
FOCLACHADH. 183
A 'Righ na Feinne 1 thoir dhòibh do chòmhnadh,
Do 'n t-sean 's do'n òg so 'n ad làthair.
Shèid adharc Fhìnn, 2 ghrad-chlisg an damh
Ciod so chlùinn 3 mì ?— Teich do'n fhàsach.— Oss. Diarmad.
XIII. Both the Subject and Object of a Verb are generally placed after it, but
the Nominative stands between the Verb and its objeet.
1. When the language is solemn, emphatic, or poetic, the Subject or Object often
precedes its verb. An Interrogative Pronoun always precedes its verb.
2. In the Compound Tenses the Subject is placed between the Auxiliary and the
Infinitive or Participle.
Geuraichear ìarunn air iarunn agus geuraichidh duine gnùis
à charaid. Ge b'e ghleidheas craobh-fhìge, ithidh è d' à tor-
adh, mar sin esan à dh'-f heitheas air à mhaightear gheibh è
urram. Cha duine Dìa gu'n deanadh è brèug, no mac duinè
gu'n gabhadh è aithreachas ; an dubhairt è agus nach dean è ?
agus an do 'labhair è, agus nach coimhlion se è ?
1. Thubhairt Iacob àn athair riu, thug sìbh uam-sa mo
chlànn : Ioseph cha mhaireann agus Simeon cha mhaireann,
agus Beniamin bheir sìbh air-falbh. Co thèid suas gu slìabh
an Tighearna agus co sheasas 'n à ionad naomh-san ? Esan aig
am beil làmhan neochiontach agus cridhe glan, nàch do thog
'anam ri dìomhanas 'us nàch do mhìonnaich chum ceilge.
Agus mar a dh'-eadar-mhìnich è dhùinn, mar sin bha è,
mise chuir è rìs ann am àit, esan chroch è. Agus chuir
Pharaoh (Fàro) teachdair uaith agus ghairm è Ioseph agus thug
ìad le cabhaig a-maeh às an t-sloc è agus bheàrr sè e-fèin agus
mhùth è 'èudach agus thàinig è steach a dh-ionnsuidh Pharaòh.
Cha tog fiodhal no clàrsach, pìob, tàileasg no ceòl mì.
Dhiùlt a' cheòlraidh an còmhradh bìnn,
'Us clìù nan trèun cha n-èirich leam.
2. Tha mìse 'lèughadh. Tha na mnathan sin a' tachras. Bha
'n ainnir ud a' tuireadh. Bithidh an t-àllt so ag at air uairibh.
Nach bi ìadsan ag òl. Am beil na rìbhinnean a' gàireachd-
aich ? Nach robh na fir a' snàmh ? Faodaidh tusa tighinn a-
stigh. Cha n-fhaod mì gluasad. Is urrainn an searrach èirigh
an-diugh ach cha b' urrainn è carachadh an-dè. Dh'-fhaodainn
sgrìobhadh a dh-ionnsaidh mo bhràthar agus bu chòirdhà-san
sgriobhadh cuideachd. Dh'-fhèumainn gèilleadh, gidheadh
1 A 'Righ na Feinne, O king of the Fingalians. Feinn, f., a collective noun,
gen. Feinne, the followers and descendants of king Fingal. Fìann or Fìannaidh,
one of the Fingalians. " Oisean an-dèigh na Feinne," Ossian, the last of tfie
Fingalians.—Gaelic Prov. This Highland race of brave and noble warriors is
commonly called " Na Fìannaibh " by many of the Highland people who, in their
mythology, represent them as men of a gigantic stature and of supernatural
strength, something like the Cyclops of Sicily.— 2 Fh'mn gen. of Fionn, Finga).
— 3 Chlùinn for chuala, fromclùinn, tohear.