Books and other items printed in Gaelic from 1841 to 1870 > Stéidhean a' Ghràmair Ghaëlig

182 ETYMOLOGY.
FOCLACHADH.
Mana dà fhichead bliadhna. Is è omer an deicheamh cuid do
ephah. Agus timchioll na rìgh-chaithreach mu n-cuairt bha
ceithir chaithrichean fichead ; agus air na caithrichibh chunnaic
mì ceithir seanaire fichead 'n àn suidhe air àn sgeadachadh le
culaidhibh geala.
'S ìad làith' ar bliadhna mar-an-cèudn', trì fìchead bliadhn* 's a deich,
No fèudaidh bhi le tuilleadh neart, ceith'r fichead bliadhn' do neach.
XI. The Relatives a, am, an, nach, na precede their verb, whether they be in
the Nominative or Aecusative case. The Interrogatives Co, Cia, Ciod, precede the
Prepositions which govern them. The Compounds Coairbith, Ciod air bith, Ge
b'e, $c, precede their Nouns and Verbs. Cia prefixed to an Adjective or Adverb
signifies lww. The Relative a is sometimes suppressed before its verb. — See p.
73, 74, and Syntax, Ruie XI.
Am fear à cheanglas is è à shiùbhlas. Am fear à dh'-ìmich
an cruinne cha d' fhiosraich è co-dhiùbh a b* fheàrr luathas no
maille. Bu mhath an deoch a thug thu dhomh. So làmh nach
bean riut. Am fear aig àm bi ìm, gheibh è ìm. Co ris a
shàmhlaicheas mì rìoghachd Dhe'? Tha ì cosmhuil ri taois
ghoirt a ghabh bean agus a dh'-fholaich ì ann an trì tomhas-
aibh mine gus an do ghoirticheadh an t-iomìan. Cia as a thig
gliocas agus c'àit am beil ionad na tuigse? Ciod gus an tig
a.' chùis so ? Ciod air am beil bunaitean na talmhainn air àn
daingrieachadh, no co a leag a* chlach-oisinn ? Cia'n rathad à
ghabh è. Cia àillidh do chosan ann am brògaibh a c nighean
'rìoghail. Dh'-fhdillsicheadh mì dhòibh-san nach robh 'g am
fharraid ; fhuaradh mì leò-san nach robh 'g am ìarraidh. Co
air-bith a c ni murt no meirle dìtear a chum peanais è le lagh
na dùcha so. Och nan ochan cha tìll na dh^-fhalbh gu-bràth.
C'àit am bheil am bòrd 'bha fìal, ' bheireadh do gach acrach bìadh ?
'Sgapadh ìad le fòirneart gèur, 's cha n-'eil aon an-diugh le chèil'.
XII. The Demonstratìves So, Sìn, Sid, Sud, Ud, require the Article with their
Nouns. So, sin are placed both before and after their Nouns. Sid, sud, always
precede their Nouns, and ud always follows its Noun. So, sin, sid, sud, are often
joined with Co, Cìod, and with è, ì, ìad, without the article or a verb espressed.—
See p. 76.
Na h-eòin sin. An t-ùrlar tioram so. Tog na leabhraichean
sin. Tha iteag dhearg ann an sgìath na circe bàine sin. Is
è so an carbad mòr. Sin an t-òrd beag, there is or that is the
small hammer. Sin agad eaglais na sgìreachd so. Co a dh'-
f huaigh na còtaichean sin ? Ciod a thuirt am fleasgach ud riut.
Sid an deoeh mhilis nach cuireamaid ualnn. Sud an làmh a
thogas an t-sleagh. Co so a ta 'teachd o Edom? Co sin?
Tha mise. Ghabh aon d' à laochaibh truas dhiom maoth (is
mì maotb), b' è sin à shaor mì o bheum na sleàgh.