Books and other items printed in Gaelic from 1841 to 1870 > Eachdraidh na h-Eaglaise

Caib. I.]
EACHDRAIDH NA H-EAGLAISE.
165
Bha Iain reir coltais gun mhothachadh air an tair, am feadh
bha gacli cridhe air a lionadh le feirg air-son an dimeas.
An deigh Innocent III., lean papa agus papa e bha cnmail
rompa mar bha e-san; ach mar nach ’eil ni sonraichte re’n
am cha ruig sinn leas an ainmeachadh. An 1227 thogadh
seann duine do’n chathair ris na cha’n iad Griogair IX., a
chuir dusgadh fodh gach aimhreit agus comh-stri a bha greis
an tamh, ’s a’ las suas na theine. Chuir e’n t-iompaire fodh
ascaoin eaglaise chionn dail a chur ’n a thurus do Phalestine
carbliadhna, ged b’e aobhar air sin gun leth-sgeul, seadh, bha
e neo-chomasach gu falbh o euslaint. Thriall Frederic an
1228, agus rainig e’m fearann bha air a mheas naomh. Thois-
ich an papa air uparaid agus cogadh 'n a iompaireachd,—air
prionnsan na h-Eorpa chur ’na aghaidh, agus moran storais
a thrusadh air son cogaidh na croise ach a bha e cur ’n a
ionmhas fein. Bha righ Shasuinn faoin, agus bha e-san ’g a
spuineadh mar a mhiann. Chual an t-iompaire mar bha gach
foill agus do-bheirt ’g a dheanamh. Phill e do’n Roinn-Eorpa
’s a’ bhliadhna 1229, chuir e’n teicheadh air feachd a’ phapa,
thug e mach na bailtean agus daighnichean thugadh uaith,
rinn am papa sith ris agus thug e maitheanas da gu soluimte.
Bha’n sith diomhnan, mar nach robh ceannairc agus uaibh-
reachas an t-seann duine so reir a ghiulan. Bha’n t-iompaire
treun, meanmnach, ’s bhuail e orrasan bha cumail cairdeas ri
Griogair. Ghlachd e eilean Sardinia, air an robh am papa ’g
agairt coir, agus thug e da mhac Entius e mar oighreachd.
Bha’n giulan so ro choireach an suilean a’ chleir. Bha Griog¬
air air a lionadh le feirg, agus chuireadh an t-iompaire fodh
ascaoin eaglaise a ris gu folaiseach, an 1239, air a mhodh bu
mhios’ a b’urrainn e ;—cur as a leth gach coire, ’s a’ deanamh
casaid air ris gach righ agus prionnsa fad na h-Eorpa. Sheas
an t-iompaire suas gu neo-thiom;—chuir e sgriobhan mach bha
cur an ceill a cheartais fein, ’s a dheadh chliu, bhuail e air
a naimhdean, ’s gu h-araid air neart a’ phapa a chuir e ’n a
theinn chruaidh. Ghairm Griogair an ard chleir ri cheile, ’s a’
bhliadhna 1240, ’s an Roimh, gus an t-iompaire chur as a chath¬
air, ach ghlac Frederic na saothaichean’s an robh iad sin a’