Download files
Complete book:
Individual page:
Thumbnail gallery: Grid view | List view
![(908)](https://deriv.nls.uk/dcn17/8091/80914560.17.jpg)
870
TEN
— qu'il était roi, d'ar c'houls m'az
edo roue ; cnn amzer ma':: edo roue. De
tout — il a fait ainsi, a-hed cur weach
(veach) en deuz greal evel-se. De tout
— en Bretagne on a été galant pour
les femmes, e Brelz a viskoaz euz bet
great enor d'ar merc'hed. Où est le —
où vous vous estimiez heureux? pe-
leac'h ema hocli euruzded ? T. Du— du
roi Gralloii, enn amzer ar roue Grad-
lon. De temps en temps, a-wechou
(vechou) ; peh enn amzer ; eur weach
enn amzer. Voy. PARFOIS. De temps à
autre, taul ha taul (Trég.) De tout — ,
abep amzer, da inken ; ce dernier si
la phrase entraîne l'idée d'un futur.
Voy. TOUJOURS. Parce qu'on était au— de
Pâques, dre m'as edo Pask o ren. Au
— des pommes, (îa nare ann avalou.
Au temps de la tentation, pa vezomp
eñkrezet gant ann drouk-ioulou ; pa
slag ann demptasion ouz-omp. = Se
donner du bon — , frifigal, p. friñget.
Il se donne du bon —, friùgal a ra.
TENACE, adj. Visqu'^'.ix, collant,
avare; voy. ces mots. ''
TENAILLE, s. f. Instrument pour
arracher les clous, etc ; luikez, i. Ne
s'employe qu'au singulier. Arracher
avec la — , lenna ganl ann durkez. Ap-
portez-moi ces tenailles, deul ann
durkez- ze à' in.
TENDANCE, s. f. Iiiclination, pcn-
clsaiit ; voy. cet; mots.
TENDON, s. m. Lost eur gigenn,
penn eur gigenn, m. (Jr. Vann. Fenn,
ou, lost enn merc'hennigeu, m.
TENDRE, adj. Aisé à entamer ; goak,
lener, bresk, brusk, blod, bouk, fresk,
Vann. Tiner, foesk. Du pain —, bara
fresk. Des choux tendres, kaol brusk.
Pierre — , mean lener, Gr ; mean caz
da vena. Cette viande est très — ,
bouk eo ar cliik-ze ; tener glis eo ar
c'hik-ze. Voy. wiou. = Sensible ; lener.
Un cœur —, eur galoun dener. Il est
— aux larmes, he-ma a zo lost d'ann
daelou, Gr ; eaz eo lakaal anezhañ da
wela. = Dès sa plus — enfance, a vi-
hanik.
TENDRE, s. m. Tendresse, amour,
penchant. Voy. ces mots. Il a du —
pour ma sœur, /caret a ra va clioar.
Il a du — pour le vin, techet eo d'ar
gwin.
TÊN
TENDRE, V. a. Raidir; slegna, p.
el ; afilell, p. el. Tendra une corde,
slegna eur gordenn. Vann. Slcnnein.
Tendre un arc. slegna eur warek, an-
lell eur warek. Vann. Stennein ur wa-
rek. Voy. BANDER, ARC. = Etendre ;
aslenn, p. el. Autrefois astenna à l'in-
finitif. Il lui tendit la main, aslenn a
reaz he zourn d'ezhafi. Tendez le
bras, asleyinit ho preac'h. ~ Tapisser.
Tendre l'église en noir, slegna ann
iliz e du, Gr ; slegna ann iliz ganl
mezer du. = Tendre des filets, des
pièges, aFUell lindagou, slegna linda-
gou, slegna rouejou. Vann Stennein
rouedeu. Ces expressions s'entendent
au propre et au figuré. = V. n. Abou-
tir à ; lenna da, p. lennet. Tous ses
désirs tendent à ce but, n'en deuz ken
c'hoant; n'en deuz c'hoant e-bed ken.
Le but vers lequel il nous est ordonné
de tendre sans cesse, ann dra pe ivar-
zu hini cz eo gourc'hemeunel d'e-omp
kerzet hep skuiza. T. Ils tendent tou-
jours vers ce but, lenna areont bepred
elreze kement-se. G ; ho holl deso a
denn di. Corn. Pourvu que ma pensée
tende vers vous, ganl ma tvuio va
chnlnun plri'zek enn-hoc'h
TENDRERfîENT. adv. Stord. halz,
meurbed. Aimer —, karel slard, karet
meurbed.
TENDRESSE, s. f. Affection : voy. ce
mot. Mon frère ne put se détendre
d'un mouvement de — , ra breur a
zeuaz hc galoun da deneraat. Prouvez
que vous avez pour nous la — d'une
mère, diskouezit ez hoc'h mamyn enn
hor c'heùcer.
TENDRON, s. m. Partie de l'oreille,
lostik ar skouarn, m. Gr ; flip ar
skouarn, m.
TENDU, adj. li a toujours l'esprit
tendu, sUgnet co bepred he spered
e-c'hiz eur warek (oarek).
TÉNÈBRES, s. pi. f. Âmc'houlou, m;
levalijemi, tevalienn, f. Dans les — ,
enn amc'lioulou. = Au figure. Les —
de l'esprit, levalijenn ar spered. Dieu
dissipera les — , Doue a skubo ann
devalijtnn. Les esprits des —, ar spe-
rejou a zo enn devalijenn ; ann drouk
sperejou. Dissipez les — de mon âme,
pellait dioch va ene ann devalijenn a
zo enn-hañ.
TÉNÉBREUX, adj. Tcval, leùval.Vaim-
Teoual, leouel, tañoual.
TEN
— qu'il était roi, d'ar c'houls m'az
edo roue ; cnn amzer ma':: edo roue. De
tout — il a fait ainsi, a-hed cur weach
(veach) en deuz greal evel-se. De tout
— en Bretagne on a été galant pour
les femmes, e Brelz a viskoaz euz bet
great enor d'ar merc'hed. Où est le —
où vous vous estimiez heureux? pe-
leac'h ema hocli euruzded ? T. Du— du
roi Gralloii, enn amzer ar roue Grad-
lon. De temps en temps, a-wechou
(vechou) ; peh enn amzer ; eur weach
enn amzer. Voy. PARFOIS. De temps à
autre, taul ha taul (Trég.) De tout — ,
abep amzer, da inken ; ce dernier si
la phrase entraîne l'idée d'un futur.
Voy. TOUJOURS. Parce qu'on était au— de
Pâques, dre m'as edo Pask o ren. Au
— des pommes, (îa nare ann avalou.
Au temps de la tentation, pa vezomp
eñkrezet gant ann drouk-ioulou ; pa
slag ann demptasion ouz-omp. = Se
donner du bon — , frifigal, p. friñget.
Il se donne du bon —, friùgal a ra.
TENACE, adj. Visqu'^'.ix, collant,
avare; voy. ces mots. ''
TENAILLE, s. f. Instrument pour
arracher les clous, etc ; luikez, i. Ne
s'employe qu'au singulier. Arracher
avec la — , lenna ganl ann durkez. Ap-
portez-moi ces tenailles, deul ann
durkez- ze à' in.
TENDANCE, s. f. Iiiclination, pcn-
clsaiit ; voy. cet; mots.
TENDON, s. m. Lost eur gigenn,
penn eur gigenn, m. (Jr. Vann. Fenn,
ou, lost enn merc'hennigeu, m.
TENDRE, adj. Aisé à entamer ; goak,
lener, bresk, brusk, blod, bouk, fresk,
Vann. Tiner, foesk. Du pain —, bara
fresk. Des choux tendres, kaol brusk.
Pierre — , mean lener, Gr ; mean caz
da vena. Cette viande est très — ,
bouk eo ar cliik-ze ; tener glis eo ar
c'hik-ze. Voy. wiou. = Sensible ; lener.
Un cœur —, eur galoun dener. Il est
— aux larmes, he-ma a zo lost d'ann
daelou, Gr ; eaz eo lakaal anezhañ da
wela. = Dès sa plus — enfance, a vi-
hanik.
TENDRE, s. m. Tendresse, amour,
penchant. Voy. ces mots. Il a du —
pour ma sœur, /caret a ra va clioar.
Il a du — pour le vin, techet eo d'ar
gwin.
TÊN
TENDRE, V. a. Raidir; slegna, p.
el ; afilell, p. el. Tendra une corde,
slegna eur gordenn. Vann. Slcnnein.
Tendre un arc. slegna eur warek, an-
lell eur warek. Vann. Stennein ur wa-
rek. Voy. BANDER, ARC. = Etendre ;
aslenn, p. el. Autrefois astenna à l'in-
finitif. Il lui tendit la main, aslenn a
reaz he zourn d'ezhafi. Tendez le
bras, asleyinit ho preac'h. ~ Tapisser.
Tendre l'église en noir, slegna ann
iliz e du, Gr ; slegna ann iliz ganl
mezer du. = Tendre des filets, des
pièges, aFUell lindagou, slegna linda-
gou, slegna rouejou. Vann Stennein
rouedeu. Ces expressions s'entendent
au propre et au figuré. = V. n. Abou-
tir à ; lenna da, p. lennet. Tous ses
désirs tendent à ce but, n'en deuz ken
c'hoant; n'en deuz c'hoant e-bed ken.
Le but vers lequel il nous est ordonné
de tendre sans cesse, ann dra pe ivar-
zu hini cz eo gourc'hemeunel d'e-omp
kerzet hep skuiza. T. Ils tendent tou-
jours vers ce but, lenna areont bepred
elreze kement-se. G ; ho holl deso a
denn di. Corn. Pourvu que ma pensée
tende vers vous, ganl ma tvuio va
chnlnun plri'zek enn-hoc'h
TENDRERfîENT. adv. Stord. halz,
meurbed. Aimer —, karel slard, karet
meurbed.
TENDRESSE, s. f. Affection : voy. ce
mot. Mon frère ne put se détendre
d'un mouvement de — , ra breur a
zeuaz hc galoun da deneraat. Prouvez
que vous avez pour nous la — d'une
mère, diskouezit ez hoc'h mamyn enn
hor c'heùcer.
TENDRON, s. m. Partie de l'oreille,
lostik ar skouarn, m. Gr ; flip ar
skouarn, m.
TENDU, adj. li a toujours l'esprit
tendu, sUgnet co bepred he spered
e-c'hiz eur warek (oarek).
TÉNÈBRES, s. pi. f. Âmc'houlou, m;
levalijemi, tevalienn, f. Dans les — ,
enn amc'lioulou. = Au figure. Les —
de l'esprit, levalijenn ar spered. Dieu
dissipera les — , Doue a skubo ann
devalijtnn. Les esprits des —, ar spe-
rejou a zo enn devalijenn ; ann drouk
sperejou. Dissipez les — de mon âme,
pellait dioch va ene ann devalijenn a
zo enn-hañ.
TÉNÉBREUX, adj. Tcval, leùval.Vaim-
Teoual, leouel, tañoual.
Set display mode to: Large image | Transcription
Images and transcriptions on this page, including medium image downloads, may be used under the Creative Commons Attribution 4.0 International Licence unless otherwise stated.
Early Gaelic Book Collections > Blair Collection > Nouveau dictionnaire pratique français & breton du dialecte de Léon > (908) |
---|
Permanent URL | https://digital.nls.uk/80914558 |
---|
Description | A selection of books from a collection of more than 500 titles, mostly on religious and literary topics. Also includes some material dealing with other Celtic languages and societies. Collection created towards the end of the 19th century by Lady Evelyn Stewart Murray. |
---|
Description | Selected items from five 'Special and Named Printed Collections'. Includes books in Gaelic and other Celtic languages, works about the Gaels, their languages, literature, culture and history. |
---|