Matheson Collection > Canu Llywarch Hen

120 CANU LLYWARCH HEN III. 12c-14c
12c dinas, yn yr ystyr o noddfa "refuge" ; cf. B.A. 10, dinas
e lu ovnawc ; 12, Oed dinas e vedin ae cretei ; H.56, dinac
dreic dinas kertoryon ; B.T. 5 (y saint), bwynt dinas yn
corfí ac yn heneit.
henwred, hen bobl, enw haniaethol o henwr, cf. B.A. 25,
vur heywred (o hy-wr ?) ; B.T. 77, 7, hael hywred; B.B.C. 7,
tneiuret (mei-wredd, o tnei-wr) ; H. 86 arwreí (o ar-wr)
gwynet.
13a godlr Penawc, cf. B.B.C. 63, 7, yg godir brin aren ;
9, ygodir hen egluis ; 72, 11, guir deur o odir diwneint
(= R.P. 14a, gwr dewr o godir dyfneint). Yn yr enghreifft-
iau olaf, treiglir ar ôl o yn y naill, ni threiglir yn y llall
mwy nag yn y testun. Ystyr godir yw bro, felly rhaid
mai enw lle neu Iwyth yw Penawc ; ac ym Marwnad
Cynddylan, XIII, 20, cyfeirir at alaf (cyfoeth, gwartheg)
Pennawg.
13b pellynnyawc, pell eu crwydr. Efallai o pell-hynt,
pellynt, cf. ar 1. 36a ; H. 213, pellhynt pwyllawc ;
D.G.G. 140, Caerdroea wynt, bellynt bill ; B.T. 71, pellenawc
y luyd; B.A. 23, pellynnic e glot ; H. 17, pellynnic vyg
khof ; 125, pellynnhic uyg cof.
13c SiIIaf yn fyr. Wrth ddarll. penn, ceir cymeriad dech-
reuol, cf. yr ailadrodd yn 16c.
14a vy ysgwyd, deusill.
14b ny'm aruollei. Ar arfoll "derbyn, cynnwys", gw. B. i,
225-7, G. 39. Deallaf hyn i olygu mai'r bardd ei hun
a dorrodd ben ei arglwydd, ond ni ddygai hynny warad-
wydd arno, gan mai o barch i'w arglwydd y gwnaeth
hynny, rhag i'r gelyn ei amharchu.
14c gwae vy llaw, cf. 17c, 20c, 21c, 22c. Cyffredin oedd
tyngu i law, cf. Ilw Kei, W.M. 229b, myn llaw uyghyueillt ;
D.G.G. 103, Mi a ganaf, myn fy llaw j Y pader fyth heb
beidiaw ; A.L. ii, 176, tyget y mach y vot yn vach y Duv
ar creir, or byd gantav, ac ony byd, tyget y lav yr arglyyd ;
Stokes, Life of St. Moling, 17, dar laimh m'athar "by my
father's hand". Nid tyngu i law sydd yma, fodd bynnag,
ond gresynu y mae'r bardd mai ei law ef a fu raid iddi
gyflawni y fath orchwyl atgas.