Blair Collection > Caraid nan Gàidheal

434 CARAID NAN GAIDHEAL.
fhuair na Gàidheil fa dheireadh cead an clàidhean a
tharriiin^, a^us a bhi 'm bad an naimhdean.
Gha luaithe a chaidh am focal, iad a bhi 'n sàs, a
mach, na thug GLann-an-Tòisich orra : cinneadh
treun, curanta, foghainteach. Ged nach robh iad
ann am bh\r riamh roimhe, gus an là sin, cha
b'urrainn doibh seasamh na b'fhaide, a dh' fhaìcinn
an sgrios a bha na gunnachan mòr' a' toirt air an
càirdean. Bhrist iad a mach, 'n an aon sgaoth o
mheadhon an fheachd, agus thàrr iad as roi' thoit
an fhùdair, agus an aghaidh frasan sneachda, gu
'bhi 'am broiUeach an naimhdean ; ghrad lean
muinntir Athuill, na Gamshronaich, na Stiùbhart-
aich, na Friseahaicl], agus Chmn 'llleathain iad ; an
Geannard Muireach air an toiseach, leis a' mhisneacli
neo-sgàthach sin air son an robh e cho comarraichte.
Ann an tiota bha'n t-arm Gàidheahich uile mar aon
bhuidheann anns an ionnsuidh ; ach Glann Dòmh-
nuill, dh' fhuirich iadsan air an ais, a' gabhail mar
leth-sgeul gu-n d'thugadh urram na làimhe deise
aatha, 's gu-n d'thugadh do na Gamshronaich i.
Bu ghnàth leis na Gàidheil 'an àm dol a sios do'n
chath, am boineidean a sgrogadh a nuas gu teann
air am mahaidhean ; agus b'àbhaist do sheann duin'
uasal, measail, a chaocliail o cheann ghoirid air a'
GhaUdachd, 'iunseadh gur e'n seaUadh a's mò a
dhrìiigh air a chridhe a chunnaic e riamh, coslas
uamharra nam Fineachan Gàidhealach (leis an robli e
fèin a' cur a chath air an h\ sin) mar a bha iad a' ruith
a stigh air an naimhdean le colg buaireasach air gach
sùil ; gach curaidh air a thogail gu mire-chatha, gu
bàs a chàirdean a dhioladh : luth-chleas an lann r'a
fhaicinn os cionn an cinn ; toirm a' bhh\ir a mach
air an raon ; caithream na h-ionnsuidh air a togail,
airus " Bàs no Buaidh ! " ann am beul o-ach seòid.