Skip to main content

‹‹‹ prev (60) Page 52Page 52

(62) next ››› Page 54Page 54

(61) Page 53 -
An Gearran, 1943.
AN GAIDHEAL.
53
agus siucair, agus uaireanan sliseag uinein,
agus ceann an eisg air a lionadh leis an so.
Tha an ceann leis na tha ’na bhroinn an uair
sin air a bhruith. Tba e ri ithe blatb. Agus tha
biadh an sin cho taitneach is cho cailmhor
’s chaidh riamh air beulaibh duine. Chan ’eil
gille no nighean a bha cleachdte air ’nan dige
nach teidheadh astar san dubh-dhorchadas
air cheilidh airson blasda dheth. Suilean
truisg ! Gu dearbh chan e no suilean adaig, ach
an ceann cropaich.
* * *
luchair saorsa nan Gaidheal.—Is e
Donnchadh Ban a rinn an ceithreamh drain
air moladh na Gaidhlige a thug mi dhuibh sa’
Ghaidheal mu dheireadh, agus a chuir am bard
Iain MacGriogair air duilleag-aodainn an
leabhair aige an “ Grain Nuadh Ghaidhealach.”
Cha robh dad a chuimhne agamsa aig an am cd
a rinn e ach chuir caraid mor do’n Ghaidheal
fios chugam gur h-ann as an dran sin a rinn
Donnchadh Ban air “ Moladh do’n Ghaidhlig,
’s do’n Phiob Mhoir, sa’ bhliadhna 1785 ”
a bha e. Tha mo charaid ag ullachadh saothair
Dhonnchaidh Bhain airson a h-ur chlodh-
bhualadh, agus mar sin tha e cho edlach air
gach sreath is rann a rinn Donnchadh’s a tha
an ladair air a’ phoit. Tha e cinnteach nach
robh saothair Mhic an t-Saoir air a beairteachadh
riamh roimhe le a leithid a dh’ fhiosrachadh
’s a dh’ fhoghlum Gaidhlig ’s a bhitheas i san
leabhar so nuair a thig e mach. Tha sinn fada
fa da ’na chomain.
Aonghus Moireasdan nach maireann.
—Tha sinn duilich gun do chaochail Aonghus
Moireasdan am Bard. Bhuineadh e do sglre
Loch Bhraoin, ach chuir e earann mhor de a
bheatha seachad an Dun Eideann, agus is ann
an sin a shiubhail e mu mheadhon na
Dubhlachd so chaidh. Fhuair e aois mhaith,
bha e seachd deug agus trl fichead nuair a dh’
fhalbh e. Bha e gle dheidheil air a bhith
cruinneachadh seann fhuinn feadh na
Gaidhealtachd, agus bha e fhein gu trie a’
deanamh rannan a fhreagradh ris a’ cheol so.
Chuir e leabhar oran le fuinn mar so a mach
sa’ bhliadhna 1913, leabhar air an tug e “ Grain
nam Beann ” mar ainm; agus sa’ bhliadhna
1929 chuir e leabhar mor tomadach oran eile a
mach air an tug e “ Duain agus Grain Ghaidhlig.”
mar ainm.
Bhiteadh a’ seinn feadhainn de na luinneagan
aige aig Moid agus aig cuirmean Gaidhlig eile,
agus tha iad gle thaitneach, ach tha cuid eile
de’n bhardachd aige a tha car trom marbhalach.
Is maith a sgrlobhadh e rosg cuideachd,
mar a chltear ma leughas duine “ Da Unnsa
Tea ” a thainig a pxach sa’ Ghaidheal ann am
mios an luchair, 1941.
Tha roinn na Gaidhlige nas taine agus nas
laige air sgath bais Aonghuis Mhoireasdain, am
Bard.
* * *
Firinn airson a ’ mhios soChuidich gach
fear a choimhnearsach, agus thubhairt e r’a
bhrathair : Bi misneachail—Isaiah xu, 6.
Cha tig geamhradh gu cul Callainn no earrach
gu eiil Fheill Paraig.—Winter comes not till after New
Year nor Spring till after St. Patrick’s day.
GLEN ETIVE FOR THE NATION.
No part of the Highlands is more intimately
connected with the early history and legends
of the Celtic people than Glen Etive, where
Deirde built her bridal home, where she and
the sons of Uisne remained for years in exile.
It is a beautiful and romantic place. The
proprietor Lt.-Colonel A. E. D. Anderson,
D.S.O., M.C., has now presented practically
the whole District, comprising twelve thousand
acres, to the natitn, to be used as a centre of
demonstration for Highland farmers. He
hopes that the land will be used for the purpose
of applying and demonstrating the methods
of management and improvement of hill and
mountain pastures, and of building up and
maintaining breeding stocks of hardy sheep
and cattle suitable for Highland conditions.
Mr. Thomas Johnston, M.P., Secretary of
State for Scotland, has thanked Colonel
Anderson for his generous gesture to the cause
of agricultural development in the Highlands,
and assured him that every practicable effort
Would be made to develop the land in fulfilment
of the conditions which he has attached to the gift.
It is understood that the Department of
Agriculture intend to arrange as early as possible
this year for the gradual stocking as well as
the management of the lands, and it is hoped
that ultimately at Glen Etive, Highland
farmers will be able to see what they could
do on their own land under similar conditions.
The gift comprises mainly hill and mountain
pasture, of which some 9000 acres are below
the 1500 contour line. The lower area, besides
the River Etive and Loch Etive, include a
considerable portion of good meadow and
arable land.
Colonel Anderson is a distinguished soldier
both in the last war and in this one, and retired
last year under the age limit. An Duine edir
buaidh is fiseach air a cheann.