Books and other items printed in Gaelic from 1871 to 1900 > Sar-obair nam bard gaelach, or, The beauties of Gaelic poetry, and lives of the Highland bards

MOUDUBH.
A’s dh’imich a h-osnadh air osaig na h-oidhehe.
Cion a thainig gain an aoig?”
Thuirt an laoch, le guth ard,
“ O laimh an fhir nach bu tais,”
A’s thog mi an t-sleagh am laimh.
A mhacain na h-oidhche uaignidb,
Thuirt an t-6g le mor ioghnadh,
“ Tha neart a d’ laimh, a ghaisgich
’N uair is faoin do namh.
Nior thog an gaisgeach a shleagh,
Le cridhe gun adhadh, gun ghean.
Falbhaidh do thaibhse duaichnidh,
Le macaibh na gaoithe duibh’;
Far nach tog do lamhan lann,
’S nach guin do shaighead cridhe gaoil.”
B’ fhad a ghreis thug sinn,
Cha chualas Min-bhas le gair airm;
Thuit a shleagh o laimh mo namh ;
A’s chlaon e fadheoigh air an fhraocb.
Thainig a ghealach o neoil;
A’s chunnacas mo charaid na fhuil.
“ An do thuit thu, bhrathair ghaoil?”
Thuirt an digh, ’s an t-aog na beul
“ ’S nach faic t-athair thu pilleadh o n t-seilg?”
O ! Mhorfhuilt an tir chein,
C’aite an eirich do shleagh ?
Cha chluinn thu guth mo bhrathar fein,
Cur failt ort tille le d’ chliu.
Ach uair eiginn thig an laoch,
A’s togaidh e ’n uaigh da ruin.
Tharuinn mi ’n t-saighead o’n chreuchd—
S a h-uchd min-gheal air a lot!
A’s shil mo dheoir le braonaibh fala
Na h-ighinn, ’s a suilean a plosgadh
N uair chun’ i lamh Mhorfhuilt na fuii,
’Sgread i mar thannasg, a’s theich
A taibhse air neulaibh na gealaich.
Ceithir chlachan le ’n cdinnteich Hath
Thogadh sud mu uaigh an laoich :
Ga choir sin an suain na tamh,
Tha ’n ribhinn bu ghile taobh.
Sileadh oighean deoir a bhrdin ;
A’s seinnidh na h-eoin gu tiamhaidh
Mu dhoire nan neultan dorcha.
He na h-oidhche ag eisdeachd na gaoitn .
Bha neoil dhubh dol tharum luath ;
A’s clann an adhair, gu d’ theich
Le mdr gheilt, toirt dhomh-sa fuath !
Tha Ceannard Dhunairm na onar,
Hi bron, ’s a sileadh dheur ;
Air uairbh thig e gan coir;
A’s cluinnear a leon air a ghaoith.
Cha tog es-an a shleagh ni's md,
Ach coinnichidh a namh rna shleagh.
Thuit Mac Dhunairm le m’ laimh—
Thuit Min-bhas fo dhaillre na gealaich.
An re na gealaiche nuaidh,
Theid mi an caramh an t-sluaigh.
Cha ’n eil muirn an talla Dhunairm,
Theid mi, a righ ; ach ni’m pill;
Siubhlaidh mi mar ghruaim nan speur,
A sheideas gu cruaidh air an raon,
’N tra sheargas na luibhean maoth,
Le anail fhuar na h-eigh-reotha.
Laidh an damh aig steigh na carraige ;
’S tha eunlaidh luath gun chedl.
Tha’ n darach gun duilleach uaine.
Tha cirb an doire ri crathadh ;
A’s sian an adhair ga ghluasad.
Theid an duine ga theach,
O fhearg na doinione fuair’;
Ach seallaidh athair na soillse
Air na raoin, \s iad brdnach.
Dearsaidh a chiabhan le maise ;
A’s fdgraidh se namhaid nan luibh ;
Crathaidh na cnuic an gruaim air falbh,
’S ni failte ris a dol seach.
Suidhibh sibhse so gu la,
A Cheann-feadha nan slogh,
A’s tuitidh mise am aonar,
A measg ur naimhdean is geur colg ;
Nach abrar, “ Nach toir sibh buaidh,
Chionn gu’m beil mi fhein na’r measg.”
“ ’S muladach do sgeul r’a luadh,
A Mhorfhuilt,” se thuirt an High,
“ Ach ni ’n tuit thu ad’ aonar sa chath,
’S clann Alba an so na’n suain.
Mar dhealan thu an am na stri,
Ach coigil do chairdean a Mhorfhuilt,
Tuitidh fadheireadh an treun,
Treigidh samhradh an aidh,
’S thig geamradh le ghruaim gun bhaidh.
Bha Min-bhas am madainn a h-dige,
Mar dheb greine am barraibh bgain ;
’S co dheanadh cdmhrag na fheirg,
Ri mac Dhunairm a bha garg ?
Cha do laidh e gun a chliu,
Anns a chria’-thaigh chumhann chaol.
Gu b’ iomraiteach a ghaisge, ’s an dan,
Sheinn na bail'd gu blasda binn.
Ach tha sleagh t-athar, a Mhorfhuilt,
F’o smal an ad’ lamh sa ’n uairs’ ;
Cha tog thu i ’n aghaidh ar namh—
Cha bhi full t-athar air do chruaidh.”
’S i sleagh Cheannaird Dhuinairm,
A tha dearg le fuil a namh.
Cha togar ma lann sa chath,
I Tha 1 *sinte Ihimh’ ri m’ ghradh.
* The ancient custom of laying the implements of war,
and of the chase, in the grave with the fallen hero, has