Books and other items printed in Gaelic from 1841 to 1870 > Eachdraidh na h-Eaglaise

Caib. IV.]
EACHDRAIDH NA H-EAGLAISE.
11?
Bha Athanasius ’na fhoirfeach ann an eaglais Alecsjftdria,
ach, ’nuair thoisich deasboireachd mu theagasgan Ariuis, dh’-
aontaich e-san le easbuig, agus chaidh e leis gu comhairle Nice.
Thogadh e’s a’ chleir, ach cha b’ fhad a mheal e sith anns an
dreuchd ur do’n chreideamh cheart,—seasmhach’na bharailean,
gun char, gun lub, b’ fhuathach le luchd-leanmhuinn Ariuis
e air-son mur chuir e ’n an aghaidh. Ohuir iad casaid air
gu robh e togail cain ur o’n phobull air-son na h-eaglaise.
Cha’n eisdeadh an t-iompaire ri sin, agus chuir iad an sin
as a leth gu do thilg e sios, ’s gu do bhrist e copan comun-
achaidh,—gudo thilg e uaith samhladh na sacramaidsholuimte,
—gu do leag e eaglais aig Mareotis,’s gu do mharbh e Arsenius,
easbuig Hifisile. Fhreagair e nach robh eaglais, altair, no
cupan’s an aite sin, agus thug e lathair an t-easbuig a threig
an eaglais’s a dh’ fholaich e fein. Ach chuir a naimhdean
rompa gumaslaicheadh siade, agus, aig comhairle anTire,fhuair
iad an run, chaill e aite agus chuireadh as an tir e. Chaidh
e air ball do Chonstantinople, agus thagair e chuis gu follais-
each mu chomhair an iompaire, ach gun fhoghnadh dh’ fhogh-
radh e gu Tebhes.
Thug an ath iompaire, bha do’n chreideamh cheart, cead
do na h-easbuigean, chuireadh as na tiribh, pilleadh agus thug-
adh Athanasius do Alecsandria. Ach chuireadh a sin e ris le
claon chomhairle’s chaidh Griogair chur ’na aite agus dh’imich
e-san do’n Roimh. Shuidh leth-cheud easbuig ann an comh¬
airle air a chuis, agus fhuair iad uile neo-chiontach e. Tri
bliadhna ’na dheigh sin, ghairmeadh e gu Milan le aithne an
iompaire Constans gus a chuis a thoirt gu crich. Fhuaradh
ris Neo-chiontach e andeigh moran bruithinnagus consachaidh;
chaochail Griogair’s an am, agus thugadh Athanasius a ris
air ais gu Constantinople. Cha b’ fhada bha e samhach, oir
chaochail an t-iompaire a sheas a’ chuis. Thoisich a’ naimh¬
dean air mi-run agus ganlas a dhusgadh ’na aghaidh, oir gach
easbuig nach aontaicheadh leo chuireadh air fogradh, chum an
t-iompaire a bhrosnuchachadh ’na aghaidh, ’s thainig arm an
iompaire air am feadh ;—bha e ri aoradh an eaglais an Naoimh
Theonais. Lean e air teagasg a phobuill gus na bhrist iad na