Books and other items printed in Gaelic from 1841 to 1870 > Eachdraidh na h-Eaglaise

Caib. III.]
EACHDRAIDH NA H-EAGLAISE.
Ill
Roimh le charaid Celestius, mu thoiseach an linn so, far an
robh iad cur an aghaidk peacadh gin, ’s an robh iad ’g aich-
eadh feum air saor ghrasan De.
Cha’n ’eil fhios cia mar ghabh iad ri teagasgan’s an Roimh,
ach bha iad reir iomradh cliutach air-son an diadhachd’s an
subbailcean. ’Nuair thainig na Glothaicb an sin chaidb iad-
san do Africa,—far an d’fhuirick Oelestius an duil gu faigh-
eadb e steach do’n chleir an Cartbase. Chaidb Pelao-ius su
Palestine agus fhuair e didinn agus caoimhneas o Iain, easbuig
lerusaleim. Cba b’ionan sin mar fhuair Celestius Auenstin,
easbuig iomraiteack Hippo.
Bba iad sin sgaoileadh an teagasgan fein anns gach aite ’s
an robh iad a’ tarladh, agus bba deasboireachd agus conn-
sucbadb dol ’n an lorg. Bba iad ’s a1 chomh-stri dol ni
b’fkaide na bba ’n am beachd an toiseach. Bha iad cumail a
1 mach, “ Nack do cbaill an cinne-daonna dad o pheacadh; gu
bbeil sinn co comasach air utnhlachd thoirt do tboil Dhe’s a
bha e-san : mar am bitheadh, gu robb e faoin agus neo-cbeart,
iarraidh air daoine dleasnais a choilionadh, agus duais a chuir
mu’n comhair, no peanas a bhagradh orra, ’s gu bbeil iad air
am breith as aogais cionta, no dubhailc.” Tha e air a chur
as leth Pbelagius, a tbuilleadh air sin, “ Gu feud daoine, ma
ni iad feum ceart do’n cailean’s do’n ceud faitbibh, bhi saor o
chiontaibb.” Tha e air aithris gu robh e ’g aicheadh foghnadh
an spioraid Naoimh agus grasan Dhe o’n leth stigh,—“ ged
bha e gabbail ri teagasgan an t-soisgeil. Bha e ’g aideachadh
“ gur b-ann o Dhia tba cumbachd againn umhlachd a thabh-
airt da; acb gu bheil sinn fein ris a chumhackd sin a stiur-
adh; nach b’ann thaobb eas-umblacbd a fhuair Adhamh bas,
acb thaobh a ghne dbaonta, gu faigheadh e bas aimsireil,
ged nach peacaicbeadh e.” Chuir Isidore, Chrisostom, agus
|| Augustin an aghaidh nam barailean sin, agus dhiteadh iad ann
| an Seana bb’aig Carthage, an 412. Acb ghabh iad ris san
Roimh, agus bha Papa Sosinius air ceann nan daoine bha
creidsinn le Pelagius. Cha tugadh na h-easbuigean bba ’n agh¬
aidh Phelagiuis suim do breth a’ phapauime, ach thug iad mu
dheireadh air a dhiteadh—Dhit comhairle chaidh ghleidheadh