Books and other items printed in Gaelic from 1841 to 1870 > Eachdraidh na h-Eaglaise

Caib. I.]
EACHDRAIDH NA H-EAGLAISE.
65
linn so (IV. Cent.) ; ach thug na sagairtean paganach fainear
mar bha na creidmhich a’ buadhachadh, ’s mar bha iad fein
a’ call,—uime sin, chuidich iad Deoclesian, gu geur-leanmh-
uinn a dheanamh orra. Chreid iad, mar bha naimbdean cur am
fiach, gu b’ iad na Criosduidhean a chuir teine ri thigh Mor,
’s a dhuisg ar amach ann an Arminia agus an Siria. Chuir-
eadb moran dbiubb gu has. Einneadh reachdan anabar
cruaidb ’n an agbaidh. Thugadb orra an leabhraicbean tboirt
seacbad. Bha iad air an co-eigneachadb gu luibhean cubhraidh
losgadb air-son deadb fhaile chur suas d’an dee breige, agus
gach ni bu dobheartaiche na cbeile.
Acb bha’m Freasdal toirt mu’n cuairt nithe araid air-son
sitb agus soirbbeas na h-Eaglaise. ’N tra bba’n teine millteach
bba cur as do mhoran do luchd-aidmheil sgaoileadb feadh na
h-iompaireachd, bba Constantins, Athair Chonstantine, a1 dion-
adh nan criosduidbean an G-aul, ged a cbeaduicb e’n Eaglaisean
a thilgeadb sios. Tbogadh Constantine le aon ghuth na
saighidearan an aite Atbair a chaochail am Breatun, agus thug
iad air dol air an ceann. Cboisinn e cliu agus ainm “ Mor” le
ghniomha ’na dheigb sin. Thug Dioclesian agus Macsimian
thairis an dreuchd’s an iompaireachd. Lean ochd bliadhna
deug aimbreit agus mi-riaghailt;—bha sea iompairean aon nan-
air na Romhanaich’s na tiribb cein a bb’aca. Chuir Con¬
stantine agus Lisinius ri cbeile, agus striocbd each fuidh ’n
laimh laidir. Thionndaidh Constantine an sin an agbaidh
Licinius—agus b’eigin da strioebdadh ; b’e am. fear mu dheir-
eadh a ghiulain e’m braigbdeanas.
Tha e air aitbris gu facadh Constantine Crois shoilleir
anns an athar ’nuair bba e ’g imeachd chum na Roimh gu
combrag ebur ri Macsentius. Bba e roimhe sin air son gacb
creideamh, ’s a’ fulang do dhaoine an doigbibb fein a leantuinn;
ach ’na dbeigh sin gbabb e ris a’ chreideamh Chriosduidh,
mar an creideamb fior le laghan agus reaebdan, ’s a bhliadhna,
324—agus an deireadh a laithean thug e aithne teampuill nan
dee breige thilgeadh sios.*
* Eusib. i. id.
I