Matheson Collection > Profedigaethau Enoc Huws

42 PROFEDIGAETHAU
hun yn gapteu ar y gwaitli. Meddyliai pawb ei fod yn ddar-
ganfyddiad arddercliog. Ond ofuwn i o'r dechreu mai troi allan
yn dwyllodrus a wnai, ond cedwais hyny i mi fy hun, a
gobeithiwn y goreu. Yr oeddwn yn adnabod Mr. Fox, o
Lundeii, er's blynyddoedd — mi wyddwn hyd ei gydwybod — a'i
fod yn gwybod yn ùùa sut i weithio'r oracl. Mi ddropies lein
iddo dd'od i lawr. Yr oedd Mr. Fos ymayn uniou, heb golli
amser, fel dyn am fusnes. Cymerais ef i wel'd Pwyllygwynt.
Bu agos iddo ffeintio pan welodd yr ' olwg,' ac oni bae fod ei
galon fel maen isaf y felin, buasai yn cz-io fel plentyu. Yr
oedd o wedi darn wirioni, ac yn gwaeddi ac yn neidio fel ffwl.
Mor falch a llawen oedd o, fel y gallasai, mi gymra fy llẃ, fy
nghario arei gefu am ddeng milldir! Gwyddwn i o'r goreu pa
fath ddyn oedd ^^w i i ymwneud âg ef, ond ni wyddai ef ddim
am danaf fi. Yr oedd wedi cael allan yn yr liotd cyn i ni
gychwyn i wel'd PwUygwynt fy mod yn Fetbodist, ac ni
wyddai yn iawn sut i siarad à fi. Ar y dechreu yr oedd yn
wyliadwrus ryfeddol pa beth a ddywedai. Mr. Eox oedd ei
enw, ac yr oedd yn ateb i'w enw i'r dim. Yr oedd yu grefydd-
wr mawr yn ei ffordd ei hun y diwrnod hwnw, ac ar ol bod ya
gwel'd Pwllygwynt, pan oeddym yn cael cinio, ar ol iddo ofyn
bendith, holodd gryn lawer am hanes crefydd yn Nghymru, a
chyraerodd gryn lawer o drafferth i ddangos mai yr un pethau
oedd y Scotch Presbyterians a'r Methodistiaid Calfinaidd.
Gwyddwn o'r goreu mai yr un peth oedd o a minau, ac ebe ü
wrtho, ' Mr. Pos, nid dyna'r pwnc heddyw. Yr wyf yu
gwybod am danoch chwi er's blynyddoedd, ond ni wyddoch
chwi ddim am danaf fi. Mi wn pan fydd gwaith mŵn yn y
cwestiwn na chaiff crefydd, gyda chwi, fod ar y ffordd i'w
rwystro i'w wneud yn llwyddianus. Mae eich profìad — nid
eich profiad crefyddol yr wyf yu feddwl — yn fawr. Eiu pwnc
ni heddyw ydyw sut i wneud sôn a siarad am Bwllygwynt, i
flürfio cwmni cryf a chael digon o arian i'u dwylaw. Chwi
wyddoch fod yn y Gwaith ' olwg ' ardderchog, a chwi ydyw y
dyn yn Llunden, a minau ydyw y dyn yma— beth byuag fydd
hyd eich cydwybod chwi yn Llunden, yr un byd yn union
fydd hyd fy un inau yma ! ' Wedi i mi siarad fel yna ysgyd-
wodd Mr. Pox ddwylaw efo fi, a galwodd am botel o champarjne,
ac o'r dydd hwnw hyd heddyw ni fu gair o sôn am grefydd
rhyngom. Yr ydach chwi'n adwaen Mr. Fox, onid ydach