Hew Morrison Collection > Gaidheal > 1 Leabh 2 Air

AN GAIDHEAL.
27
Oum b'aigeantach, sgairteil an ceum,
A leantiiinn 'an dfiigh na ruaig,
'S 'n uair philleadh iad, 'gaithris an Bgeul,
B'e 'm fasan 'bhi 6ibhinn, suairc.
R<5ir naduir 's e thainig m' ancuairt,
Gu-n thaisgeadli 's an uaigh na suinn,
'S cha-n f halcear, an sliochd far 'm bu dual,
Achainneamh 'raeasg sluaigh theid cruinn,
'S ann lionadh a' fearann a suas,
Le coigrich gun triias, gun suim,
'S guraiinsa leomSilich nan uan,
Na caithreani o thuath an f huinn.
Ghluais acald roghulneach a' m' chri,
'S gu-n d'f halbh uam mo chli, 's moshunnd
Bi deachdadh na 's f hiosrach rai f bin,
Mu tharruing na sgriobbha ciùirt',
Sliochd ghaisf; each le achdalbh 'g am binn',
'Curaitreabh m' an ciun 'n an smùr,
'Sgan cartaiiha mach as an tir,
Gun chairid, gun nl, gun iùl.
Bu tnirseach a muigh air a' raon,
A chunnaic m.i 'n aols 's an oig,
'Us gèiread an aeain 's an gaoir,
Cha-n f haigh mi o m' Kmaoin ri m' bheo,
Gun dachaidh, gun f hasgadh o ghaoith,
Ach tional 'an tnobh nam frog,
Gu'm b'èiginn bhi gabtiail mu Kganll,
'S a' fagail nan caol fo slieol.
A's furasd' a thuigsinn, 's gur cinnt,
Na th' agam rilnns' 'nam sgeul,
■Gur lionmhor trioblaid 'us teinn,
A ehoinuich riu 'n tiribh c6in ;
Ged b'f heudar dhoibhdealach'ri 'n glinn,
Tha pAirtdheth an cri 'na 'n dSigh,
8 ged chàrnadh iad airgiod 'n a mhill,
Cha leighis e mir dheth 'n creuchd.
O'n thrèig iad gach fireach 'us gleann,
Cha-n fhaicear ach Gall 's gach cuil,
'Am fochair a chaoraichgu tranng,
'Se'cleachdadh achainiit r'achù,
Le 'bhreacan air f hilleadh m' acheann,
'Us caogad car cam 'n a run,
'S gur fnearr leis an t-anam achall,
Na ribeag bhi gann a rùsg.
O'n dh'imich na gaisgich thar chuan,
Cha-n C'lsdear leinn duan noceol,
Cha chluinnear caomh chailin gusuairc,
Ri luinneag aig buar mu chro,
Cha-n fhaicear naflfiasgaich budual,
A siubhal gu ruag flr chroc,
Am beagan dhiubh sud nach do ghluais,
'S e th'orra 'n diugh tuar a bhroin.
Gu-n d'f hSgadh Mac-talla fophràmh.
'S gach ionad 'n robh àbhaistriamh,
'S ann tha e air leabaidh ri has,
A cumha nan sàr f hear flal,
A chumiidh e 'n cleachdadh gach lA,
'S do 'n tug e a ghràdh 's a mhiadh,
Cha-;i f hill leis an dre.im tlia 'n an ait,
'S nach toir e A 'u cànran ciall.
Ged shiubhlainn o Ghearr-loch an f heoir,
Gu 'n ruiginn an t-Oban ciar,
Cha-n fhaicinn Ceann-taighe air fhod,
Adh-fhuhicha phor nan Triath,
'An àite nan leomhann 'bha coir,
'S eth' ann an diugh seorsa flat,
Air sen drochairt 'us airgiod 'n a spoig,
A thilgeas à coir a' siad.
JB'e fasan 'us aiteas nan Triath,
'Bha barraicht' 'am miadh 's am mùim,
'Bhi fuileachdach, calgach, 'nan triall,
A' leantuinn nam fiadh 's an stùc,
'Bhi sachd'adh an gilleanle iasg,
'S toirt bhradan air fiar gu dlùth,
'Bhi oranach, cornach, gle f hial.
'Nam tionailnan clear gu 'n Duln,
'S na 'm b'f heudar dhoibh tachatrt 's an àr,
Cha ghabhadh iad sgatli no gruaim,
Bha flr ac a sheasadh an càs,
'S arachadh 'n am pàirt le h-uaill,
Na railidhean colgarra, dàn',
'A ruigeadh le 'n stràchdan smuais,
S a ghleidheadhan reachdan o thàir,
Le iomairt nan stàilinn fuar.
Ach 's mithich'bhi crioehn'adh mo dhain,
Le focal no dhà 'chur sios ; —
Moshoraidh le dùrachd mo ghrAidh,
A dh-ionnsaidh gach Gaidheal fior,
'S e m' aiteas gum bi iad fas,
'An urram, 's 'an sta gach ial,
'S gu-n tionail iad fathas* gu 'n ait,
'S gu sgapar a' chàth roimh 'n t-siol.
LOCH-AILLSB.
CAITHREAM DO RIGH TEARLACH II.
(0' Bheurla an RiDiiiE Scott).
FoNN.— •' Dean cadal gu sàmJiaeh,
A chuilcan 's a ruin. "
Nail a' chuacli — corn nam buadh,
Lian a suas i dèur-làn ;
SlMnt' an Elgh a's ro-ionmhuinn,
'S a luchd-leanmhuinu 's gach Jiit' ;
Air ur bonnaibli, a gliaisgeach' —
Air ur n-ais sibh, a ghràiag !
Ged robh 'm bàs anns an smèarsadh —
Slàinte Thèarlaich-a-Dhà !
Tha e 'n cunnart 's air fògradh,
'S e gun chomhnadh, 's fo thuinn ;
Ged is coigrich a 's ùidh dha.
Fad bho 'dhùthchas gun suim ;
Dh' aindeoin teanntachd us chisean —
Ged 's fos n-iseal ri 'riidh —
Siod air onair 's air dlUseachd
Sliint an Rlgh, fear mo gràidh !
Biodh gach urram iar 'iocadh
Mar a dhiolas an t-àm ;
Air an l;\r biodh an gUin,
Air lainn, le dùrachd, an làmh ;
'S thig mu'n cuairt an la siigach,
An còisir Dhiùc, larla 's Shàr,
An seinn an trompaid le stèarsadh :
Slàinte Thèarlaich-a-Dhi\.
" Tha 'bhriogais so tuille 's goirid air
mo slionsa, " ars' fear a f huair briogais o
thàilleir Eirionnach. "Ciod an sgil a
th'agadsa air briogais, amandain ?" arsa'n
t-Eironnach . ' ' Cha'n eil a bhriogais tuile
's goirid ann a chuir tliusa do spogan
grànnda chas tuile 's fada troimhpe."