Blair Collection > Cuairtear nan gleann âo Mhâairt 1840 [-March 1843]

1842.] Beatha Sir Uilleam Wallace. 103
'sa leanabli air a glilun, a's e gabhail duanaig dha — " Gradli mo
chridhe, mo chiuisgean Ian, Ian ; gradh mo chridhe, rao chruisgean
Ian!"
Cha luigear leinne tuille a radb. Cba robh fadal imrich gu brath
tuille air Dennis Costello. Bba e sona saotbrachail, a' soirbbeachadh
anns gacb ni. Dh'eiricb Tim og a suas gu bhi na gbiile tapaidb.
Fhuair iad tuille fearainn. Cbinnicb gacb ni mar a b'aill leo, Cha
robb caraid 'san aite co riaraicbte sbunndach riu ; agus is minig a
chualar Denriis ag radb, " Tba America aig an dorus, nan deanadh
daoine feum dbeth. Am fear tba ciiradb 'sa' bhaile bbos, bithidh e
caradh sa' bhaile ud thall ; is fearr an t-olc eolach na'n t-olc aineolach."
C. N. G.
BEATHA AGUS EUCHDAN AN RIDIRE
UILLEAM WALLACE.
Earrann n.
Dh'fbag sinn Wallace agus a cheatbarnaich a' tarruing an analach
air an laraicb fbuilicb, an deigb an ruaig a chur air a' champ Sbasun-
nacb d'an r'logbachd fein. Ma dheireadb, bu bhuidhe leo sith a
dbeanamb ri Albainn ; agus chaidh an t-sith so 'cheangal ann an eaglaia
Baile-'n-Rua'-ghlinn (^Ruihergleri), air ceud mbios an earraich, sa*
bhliadhna 1297.
Bi'n t-sith sin platbadh na greine 'san la fhoghair — fathleus neoil
shiubblaicb air uchd aonaicb. Cha bu blieo leis na Sasunnaich mar
ciosnaicheadh iad Albainn, agus mar faigheadh iad greim air Wallace,
a mharbh cho iomadb dhiiibb. 'Sann mar sin a bha ; an ceann leth-
bhliadhn' an deigb do'n t-sith a bhi ceaiigailte, thainig ordugh rioghail
a Sasunn, mod mhor a cliumail ann am baile Inbherair. Thainig
iomadh de uaislean na coimbearsnachd chum na coinneamb so ; 's ma
thainig, b'fhearr dhoibh fuireach aig an tigh, Chaidh moran dhiubh,
le claon-bbreth, a dhearbhadh nan slaoiteirean, agus a chrochadb.
B'ann diijbb so Sir Raonal Crawford, sionam a' bhaile, agus bratbair-
matbar Wallace ; Sir Bryce Blair ; Sir Nial Montgomery ; agus
Baron Kyle, Baron Cunningham, Baron Carrick, Baron Clydes-
dale, agus mar sin. Coma co dbiiibli, fhuair iasg no dha troimh 'n
lion, a dh'innis do Wallace mar thacbair. Ghlac e 'cblaidheamb, air
ceann leth-cheud biuidh ; rainig e mu mheadhon-oidhche baile In-
bherair ; agus chuir e ri theine, fear ma seach, gach tigh anns an robh
na Sasunnaich nan cadal. 'Nuair chual an gearastan mar bha, mach
thug iad gun umbail, gun arm, a cbasg an teine le bucaidean Ian uisge.
Chaidh an uisge 's am fuil a mheasgadb ; — mharbh Wallace agus a
bhuidbeann a h-uile mac mathar dbiubb ! Cha bu leoir so. Mach
gabhar a nis, agus mearsar gu Glaschu. Glacar Morair Percy e fein,
agus a champa; agus thugar air an t-iasg a pbaigbeadh diibailt a thug
a sheisear saighdearan uaitbe aig uisge Irbhin.
Thoilich moran a nis druideadh suas ri meirghe an laoich, an aobhar
an diicha, 's an aghaidh Shasuinn. B'aun diubh so Raibeart Bruce,