Blair Collection > Celtic monthly > Volume 5, 1897

120
THE CELTIC MONTHL'?.
bitheadh so air a dhianamh, bhiodh au saoghal
inar nach 'eil e. An uair a dh' ambairceas sinn
air na bheil de mhi-oheartas, de dh' eucoir, de
thinnaes agus de nithean oillteil air feadh an
t-saoghail, ciamar a chreideas sinn gu bheil
cruthadair ann, do 'm b' urrainn na nithean so
a' leasachadh, agus gidheadh, nach ghiais meur
gus an leasachadh."
" Mar thuirt mi ruit a cheana, a Ruaraidh,
cha 'n 'eil sinne a' faioinn ach earrann gle bheag
de 'n chruinn-ch^, is cha 'n 'eil fios again ciod e
is ceann-aobhair de ni, ach g\i bheag, de na
bheil a' tachairt. Cho math is gu bheil e51as
agus fiosrachadh, cha toir iad ni ni ' dliiitlie sinn
air Diorahaireachd mh5ir na doinihne. An uair
nach 'eil thusa a' tuigsinn ciamar is urrainn Dia
a bhi ann, o'n tha leithid de dh' olc air feailh au
t-saoghail, tha thu mar liha am Frangach ag
ridh — Tha an deideadh orm; uime sin cha 'n 'eil
Dia ann."
■ Rinn Ruaraidh glag giire, agus anus a'
nihionaid thug e 'n aire dha fhein.
" Cha b 'e giiire bu ch5ir dhomh a dliianamh,
Alastair ; ach fhuair thu a' chuid is flieirr
dhiom an drasda; ach cha 'n urrainn mi faicinn
le do shiiilean-sa. B' fheiirr leam na rud cuim-
seach gu 'n robh an darra leth de d' chreidinih
agam. Ach, tha mi a' faicinn, ged nach 'eil mi
freagarrrach airson na ministreileachd, gu 'n
dianainn ligliiche math, ged is e mi fhein a tha
'g a radh, na 'n aontaicheadh m' athair leam.
Ach fhuair mi litir bhuaithe an diugh ag
innseadh nach robh e a' dol a thoirt an corr
airgid dhomh, o nach robh mi dianamh mar bu
mhiann leis fhein, agus leis a sin, cha 'n 'eil fios
agam ceart ciod e ni mi."
" Cha 'n urrainn mise do chomhairleachadh,"
arsa Alastair, " o nach 'eil thu fhein a' faicinn
freagarrach a' mhinistreileachd a leantainn, agus
is ann a tha mi 'g a d' mholadh, a chionn gu
bheil thu ' leantainn do chogais."
Anns a' bhruidhinn a bh' ann, thiinig bean-an-
tighe gu dorus an t-seoraair, agus litir aice do
Ruaraidh, a dh' fhilg post nan ochd uairean.
" Is ann o'n tigh a tha i," ars' esan ri Alasdair,
" agus is 6 sgriobhadh Se6naid a th' oirre. Na
caraich gus am faic mi de an naigheachd a
th' aice."
Thug e siiil chabhagach tbairis air an litir,
agus ghlaodh e.
" Alastair, f heudail, fheudail, is olc an airidh
niise air a' leithid de phiuthair a bhi agam ;
Icugh fhein sin."
iiha an litir ag innseadh, ann am briathran
goirid, an trioblaid inntinn anns an rolih iad
\ule aig an tigh niu thimchioU, agus gu sonraiohte
'athair, agus gu 'n d' rinn e suas inntinn nach
dianadh e 'n corr cuideachaidh ris mur robh e
'del a leantainn na dr^uchd a chuir e mu
choinnimh. Bha Se6naid a' tuigsinn ni b' fheirr
na duine sam bith ciod e 'bha 'cumail Ruaraidd
air ais, agus na 'm biodh e ris an obair a bu
mhiann leis, gu 'm biodh e 'n a tlioileachadh do
na bhuineadh dha.
An uair a chaochail a seanamhair — niathair a
h-athar — dh' fhag i da fhichead punnd Sasunnach
aig Se6naid, agus chaidh fhigail anns a' bhanca
'n a h-ainm, gus au cuireadh i feum air gu
tochradh, no gu ni s6nraichte sam bith eile.
Bha Se6naid an deigh fios a chur a dh' ionn-
suidh a' bhanca, an dti fhichead a chur am an
ainm a brathar, air son toiseach math a thoirt
da ann a bhi a' toirt a mach inbhe lighiche.
Rinn i so, mu'n do dh'innis i do a h-athair e,
agus ged nach robh e toilichte an toiseach, cha
b' urrainn da gun fhaicinn cho math agus cho
fein-aicheadhach is a bha Seonaid, agus cho beag
suim is a bha i fhein a' cur anns an rud a riun i.
Dh' atharraich Ruaraidh gu buileach, an uair
a th6isich e air an obair liir agus a chuir e cul
ris a' mhinistreileachd. Cha robh aon de
chomh-sgoileirean a rachadh air thoiseach air,
agus le thapachd fhein thug e uiach de dh' airgiod
cuideachaidh na bha 'g a chumail gu math, cuide
ri airgiod Seonaid.
Dh' fhas Iain Mac Rath ni bu reidhe ri cuisean
a bhi mar bha iad, an uair a bha e a' leughadh
mu mhac a bhi bitheanta a' faighinn onairean
anns an oil-thigh.
Cha robh na bliadhnaichean fada 'dol seachad,
agus fhuair Ruaraidh aite math mar dhoctair
sgire, gun bhi astar mor o 'n Chnoc bhan.
Phiigh e tochradh Seonaid a stigh do 'n bhanca
da uair. Cha chreid mi nach do chuir e moran
de na teagmhaidhean a bh' aige air chul ; co
dhiu, cha robh moran anns an sg'ire a bu fhrith-
eiltiche air an eaglais na 'n doctair, mur l>iodh
dad eile anns an rathad ; agus cha robh aon idir
ann a b' fheirr a fhrithealadh do dh' uireas-
bhuidhean spioradail na feadhnach a bhiodh
tinn, no ann an trioblaid sam bitli is foghnaidh
sin fh^in mar innis air.
Chaochail ministeir a' Chnoic bhiUn, agus is e
Alastair Mac an Toisich a fhuair iad 'n,a aite,
agus theid mi 'n urras gu 'n robh e air a dheadh
lionadh.
An uair mu dheireadh a chuala mise iomradh
air, bha e fhein agus Seonaid Nic-Rath a' dol
phosadh ; agus bha h-uile duine ag ridh gu 'n
robh e a' faighinn mnk a bha neo-ar-th^ing ris
fhein anns gach rathad.
[A' CHRIOGII.]
" The Weaving ov the Tartan." — This
beautiful song by Miss Alice C. Macdonell of
Keppoch, which appeared some time ago in our
pages, has been set to a most appropriate air by
B. Handel Garth. The song is very suitable for
Highland gatherings, and we have no doubt that
before long it will be a favourite on Celtic Societies
programmes.