Skip to main content

‹‹‹ prev (169) Earrann 11, Ceud Mhìos an Fhoghair, 1922Earrann 11, Ceud Mhìos an Fhoghair, 1922

(171) next ››› Page 163Page 163

(170) Page 162 -
}62
AN DEO-GREINE.
Tha moran "nar measg nach bi a’ gabhail
suim de na tha fillte an traithean na bliadhna.
Is neonach an rud sin, an uair a bheir sinn
fa-near an t-ionmhas nadurra a tha gach trath
a’ foillseachadh do’n t-siul aig a bheil leirsinn
araidh air a shon. Eaodar a radh gu bheil
da ghne leirsinn ann. Chan fhaic an
t-amhlair ann am fluran meanbh, air cho
boidheach ’s gum bi e, ach luibh air nach
fhiach beachd a ghabhail a bharrachd air
bileag fheoir. Tha inntinn an greim aig
nithean a bhuineas do a chrannchur saogalta.
Ach gabh beachd air an neach aig a bheil an
inntinn leirsinneach a bhios ’ga aomadh gu
bhi an comh-chomunn ri Nadur. Gabhaidh
esan tlachd ann a bhi ’meorachadh air maise
Naduir, air grinnead is ciatachd a’
chruthachaidh, agus subhachas inntinn a
tharruing o sin. Mothaichidh e air gach
fluran maoth le leirsinn a chaidh a chleith air
an amhlair. Anns an 6g mhaduinn
amhaircidh e le aiteas, agus aoibhneas air
gach faillean urail is fluran dosrach
luchdaichte le driuchd a tha a dearrsadh an
solus na greine le dath a tha eu-comasach do
innleachd dhaoine a dheanamh. Ma bhois an
aimsir ciuin tha tosdachd a’ chruthachaidh
’ga lionadh le sunnd, is gean, is subhachas.
Tha an cuan mor fhein ’na laidh aig fois, gun
ghruaim; cho samhach is ged a bhiodh e air
iarnaigeadh. Mar a sgriobh N. MacLeoid,
am Bard Sgitheanach “ tha fois agus sith aig
tuinn na mara, cho min a teannadh ri traigh.”
Sheinn e mu mhaduinn shamhraidh mar a
leanas: —
“ Tha eunlaith na coill a’ seinn le caithream
Air roinn nam meanganan 6g,
Toirt moladh do’n Ti thug dhuinn gach
beannachd
’S a dhion troimh ’n ghaillinn iad beo.
Gach doir agus bruach le ’n tuar cho fallan
’S an gruag air lasadh mar or;
Fo shileadh an driuchd tha smuid na meala
Cho cubhraidh bho anail nan ros.”
Gabh thairis air cliathach beinne agus
mothaich do na badanan fraoich a tha
sgeadachadh nam beann le culaidh riomhach.
“ Nach maiseach na glinn ’s gach ni gun
ainis
A’ cinntinn thairis mu’n bhlar.”
An rannan ciatach sheinn na baird Ghallda
gu trie mu thraithean na bliadhna. Ghabh
iad beachd air nadur air mhodh nach d’thainig
a stigh air na sean bhaird Ghaidhealach.
B’fhearr a chordadh e ris na baird
Ghaidhealach a bhi a’ deilbh marbh-rannan
—moran diubh rannan breige. Gidheadh
bha iad snasail an cainnt’s an cumadh, mar
a tha na luinneagan gaoil anns a bheil sinn
uile a’ gabhail a leithid de thlachd fhathast.
Ach faic an “ Sar obair nam Bard
Gaidhealach,” cho comasach ’s a sgriobh
Eoghan Mac Lachlainn, Donnchadh Ban,
Mac Mhaighstir Alasdair, agus Uilleam Ros
mu thraithean na bliadhna. Dhearbh iad
nach robh iad aineolach air an teagasg a
bhuilicheas Nadur air gach neach as airidh
air sin.
<>
TRANSACTIONS OF THE CELTIC CON¬
GRESS, held at Edinburgh in May, 1920, compiled
by D. Rhys Phillips, General Secretary. Sold by
Alex. MacLaren & Sons, 360 Argyll Street,
Glasgow. Price, 5s 6d post free.
To students of Celtic life and thought this volume
of Transactions should be of much value. The Celtic
Congress should appeal to every loyal Celt in the land.
It provides a platform and a place of assembly for
all who draw their inspiration and trace their pedigrees
from Celtic stocks. The contents of the present
volume are rich and varied. The inaugural address of
the President, Mr Edward T. John is most informative
and covers a good deal of ground. The other contribu¬
tions are of the same nature. A paper on the “Celt in
Ancient History” was read by the Rev. G. Hartwell
Jones, D. Lit. The Rev. Dr. Maclennan took as his
subject ‘Modem Gaelic Prose.” The survey was in
every respect excellent. The Educational Policy and
Methods of the Celtic countries with regard to their
respective languages, literature, and history were dealt
with by Prof. W. J. Watson, M.A., LL.D., for Scot¬
land; Miss Agnes 0‘Farelly, M.A. for Ireland; Mr
P. W. Caine for the Isle of Man; and Miss Magdalen
Morgan, M.A. for Wales. Armorica at the present
time was dealt with by M. Emile Masson. The Folk¬
songs of Wales was discussed by Mr J. Herbert Lewis,
M.A.; Scoto-Celtic Folk-song by the Rev. M. N. Mun-
ro, M.A., Convener of the Mod and Music Committee
of An Comunn Gaidhealach; Ireland’s share in the
Folk-song revival by A. PercPal Graves, M.A. Mr D.
A. Mackenzie, F.S.A., gave an abstract of a paper on
Scottish Folklore; Mr A. P. Graves on the Celts in
Shakespeare. Among those who gave brief addresses
the Rev. Dr. L. MacLean Watt and Dr. Douglas Hyde.
We have the greatest pleasure in recommending this
volume to the notice of Gaels all over Scotland. It
contains a mine of information.
$
“ There is the great Teutonic myth, that over wide
districts of Scotland the native population was wiped
out and supplanted by English settlers and others of
Teutonic stock. No one doubts the fact of Teutonic
settlement over limited areas, but I would agree with
those who hold that the preponderating element in
Scotland, and the element that makes it distinctively
Scottish is the old native stock, by whatever name it
is to be rightly called. This Teutonic myth implicitly
involves the fallacy that change of language means
change of race. Then there is the Black-Celt myth,
fashionable now among story-tellers, in defiance of
the fact that the typical Gaul is always represented
by classical writers as golden-haired, white skinned,
and blue eyed. The Gael, as is well known, disliked
black hair, and had little good to say of black-haired
people. Yet yellow or fair hair in the Highlands is
a mark, forsooth, of Teutonic origin.”—Prof. W. J.
Watson, LL.D., at the Third Celtic Congress,