J. F. Campbell Collection > Teachdaire Gaelach > Volumes 1-2

1829.
Na iiih ea ch dan.
23
a cheist chudtliromaich so bha ead-
ar-dhealachadh mòr ann am bar-
ailibh dhaoine. Cuid do dliaoine
CO diadhuidh fiosrach sa bha san
rioghaclid, arson na saorsadh a
f liuair iad, ach am barrachd mòr
anns gach cearnaidh do'n dùthaich
na aghaidh. Ann an ard-chonih-
airle na rioghachd bha 'n earrann
bu mho air an son, air chor, 's gun
deachaidh a cliùis thuige so Jeo.
Chitear co dhiubh bhios no nach
bi iad toihchte, agus an socraich so
sith na h-Eirionn. Is earrann a
nis do lagh na rioghachd an t-ath-
arachadh a rinneadh. Cha bhuin
e dliuinne mòran a ràdh niu
thimchioll. Gu'n deonaicheadh
Dia gur ann chmii leas agus math
seasuihach na riogliachd a bhith-
eas e.
Tlia sith san am so, eadar riogli-
achdan mòr an t-saoghai!, ach
arahain eadar Russia agus na
TuRCAicir. Bha'n cogadh so gu
f uiiteacli, sgriosach air a bhhadhn'
a dh't'halbh, gun mhùran buann-
achd air taobh seach taobh, 'nuair
chuir dùdlachdagheamhruidh stad
air. Tha deasachadh anabarrach
ga dheanamh leo araon, air muir
agus air tir, chum a cho'-strigh
ath-ùrachadh air a cheart am so.
Tha seanachas againn, gu bhcil co
math ri cùig ceud miletear-cogaidh
air gach taobh. Is doirbh a ràdh
cò leis a bhios a bhuaidh. Tha
dòchas againn nach d'theid na
rioghachdan so san eadargainn,
oir 's minic a fhuair fear na h-
eadargainn dorn.
An cor sa bheil ceaird agus
cosnadh air a Ghalltaclid.
'S duilich leinn a ràdh nach 'eil
mòran a tha ro thaitneach againn
r'a innseadh man chùis so. Is
ainmig a bha cosnadh do gach
seorsa ann an staid is isle na anns
a bheil e san am; gu h-araidh an
fhigheadaireachd. Clia choisinn
am tearr is fearr air an ealdhain sin,
thairis air tastan san latha; tha mo-
ran diubli nach urrrainn a bheag
f haotainn r'a dheanamh, air chor
sgu bheil iad fein agus an teagh-
luichean ann am fior bliochduinn.
Tha gach gne oibre eile anabarr-
ach iosal mar an ceudna ; ionnas
gur faoin do choigreach tighinn a
mach a dh' iarruidh cosnaidh. Am
beagan a th' ann, tha na h-Eirionn-
aich 'an sas ann, air tuarasdal co
beag 's gur iongantach mar tha e
'ga'n cumail suas. Tha dòchas
againn m'am falbh an sanihradh
gun d'theid a chiiis ni 's fearr.
Do thaobh margaidhean chruidh,
is chaorach, 's doirbh ri ràdh fhath-
ast cionnas a bhios iad, ach mar
d'theid cosnadh ni's fearr, clia
dùgh dhoibh a bhi co math 's bu
mhiann !eis na Gaidheil.
Ch.a d'f huair an siol riamh leab-
adh a b'f hearr na fhuair e air an
earrach so, agus tha'n cruithneachd
ag amharc gu ciatach.
Cuairt Earraich nam Mot''-
earan dearga.
Ge mòr an t-saothair a th'air
a gnàthachadh chum eolas agus
fiosrachadh a thoirt do'n mhuinn-
tir is isle staid anns an dùthaich,
is culaidh bhroin r'a smuainteach-
adh mar tha droch-bheirt a' dol an
lionmhoireachd. Is gann a chum-
adh an leabhar so an eachdruidh
a b' aithghearr a b' urrainn duinn
a thoirt air a choihon ciont air an
deachaidh deuchainn air abhliadhn'
a dh'fhalbh ann an Albainn a
mhàin ; agus a chuid is ro-sgreimh-
eile do gach cionta dhiubh agèiridh
o anabarradh oil, o ruiteireachd,
agus o bhriseadh na sàbaid. Ann
an CJlasC'iu cha d'thiunii>- binne