Blair Collection > Archaeologia Britannica, giving some account additional to what has been hitherto publish'd, of the languages, histories and customs of the original inhabitants of Great Britain

AT Y KYMRY.
ag Auftin Vuua; ig uaic Bangor ij- 1 koed. Argol o'r yn vac Vonebigei&ruy& hevyd a Dibarciad, a sagho-
rob audur Eyrgron ir leicoeb Gogle&ig, gan deiry mai hen Livre Scijnig idiu 'r jkrivlivre in /ivrgron
Rhidi;ten a henuej- i, in i Mvyr ima p. ■zz6. er bod amhopbl na uy&e urc i geirie jiijofedig mai Briconeg
oe&ynt ; kanyr er nad idiu in dei^ na Ximraeg na Guybeleg, ev a uy&e nad oeb i geirie hinny na hen Sacj-
neg na Ai;tlineg na Normancg ; ag i mae ev hevyd meun mkn araA o'ir yn Aivyr in kiva&ev a pernne yn o
honynt gyot i Egluyr Aan Dav. Ni Xrihuyi^ey am hyn in i pagimadrob Sei)-nig, pag kinhirvy muy bar
a Aid nag a dale 'r vac ^uiuledrad ; ond mi a gihoe&e)- 1 baub, gan tajoj- i nod, i buy a percine'r da. Am
1 kinta hevyd, ev a uybe o'r gore 'n bod ni a'r Guybelod in Griftnogion nid in ynig oefoeb kyn amj-er
Au)-cin Viaaz ond hevyd kyn divod neb o gcnedl i Saeyon t'r Ynyj- j ag am hinny vod gennim /icrenne
o'r blaen. Ag nid ocb Ic ibo ev amme nad oeb Aicreniie Aadin gan i Britannied kyn am)-er Krcd. Ev a
lAaj-e barren in Juvetial, Gallia caujidicos docuit facunda Britaxnos^ ag m Tacitus, dharvodi Agricola gyvieryd
gox'al eim rot Vyfgeidielh i leibion Dylidogion y Brytaimied gan ueled i bod yn vuy kyvadhas i dhyjgy, ag yn
dmge»az i donme at athrauteth no. Giiyr Gallia (^c. a hinny in ne;iireyad ir ail oej- o anedigec in HiaA;au-
dur ; ag ni bier i Saefon ir Iny)- hyd biueb i pymmeb, in amfer Gurtheirn Gurthe7ie. Am Gfencdl Guy-
belod 1 Uerbon ni ;Kirhae&ob arve Rhyven mo honynt; ag veAy mae 'n eglyr mai or tair kenedl, nini a
gavob ginta Aby)k Aicirol a moe^e dinaj-ol ; ag o ble a kae'r AeiA nhu ginta, ond obiurc i kimdogion a
cngolion ir yn Guledyb. Mi a im cifi)- atteb i Guybelod: Nid amgen nag a medre Avergin vab Mil
tl^aiue a baec evo'r kinta o Genedl ir Tfguidied ir Euerbon in amfer Seliv dhoeth jkrivcnny'r yn Aau ag
a arverant etto; ond vc I'lyr paub vod amhopbl uybod hinny j a pob giir dij-gedig a uyr hevyd nad oes
uybodec hij-by)- in i byd am drigolion ir lni)oeb imma na'r Barbaricd eriA o Europ, hma^iina Sgriv'nade 'r
Groegied a'r Rhyveinied. Am i Siefon ni barvy i neb o honynt, am a iin i ginnig provedigec a medre yn
oi Kenedl barAen pan baccant ginta ir Dirna)-. Ond bibcd hinny val i vmno, ^n peth fy& raid ir Saejon
a'r Guybelod a nmne hevyd gidnabod yj; hy\x ir hen Uybor imma; nid amgen na darvod i riu buy Ge-
nedl i dif gy obiurc i dridyb i oblegid vod pob yn m kadu nid in ini;; ir yn Aycrenne, ond hevyd ir yn
fain ir Aycrenne. Ir yn Aicrenne meba i, oblegid nid arvere'r hen Saefon muy na ninne ("val i guelun in
u Evcjil a argrafob Fr. Junius ag amriu livre eriA i Aicrenne k, j, ag x ; ag ni arvera'r Guybelod mo
honynt etto. BeAa;^ mac 'n hijbyy nad aAen ni a vedren yknvenny er amjer Tacitus, adel in Aicrenne er
muyn arvery Aicrenne 'r Saej-on : veAy naiA ai nini a biygob ir Saefon a'r Guybelod, ne'r Guybelod ai biy-
gob nhu a ninne. Or Guybelod an dijgob ni, ir oeb Aicrenne Aadin gancynt kyn divod i Rhiveinuyr i
inyj- Bryden ; ond pec idyu hynny nad oey le m i byd ybynt dij-tiolaecy, gan nad oej- gancynt Skrivnade
nag ar vemrun nag ar gerig, nag ar hen evydh nag arian, obiar beyparc ir amjer at lyl Kaefar j a fet na
>;redir vyc, er y deiry heb na jieol na pefum. Am i Britannied ni a aAun m haub brovi fkanys mae di-
gon o olevmag j vod Aicrenne gancynt in ginharaA; nag amfer Juvenal a Thacitus o heruyb mi a uelcf la
biucbar bryA o krian Beray. [ne Bericus\ ai enu arno, er amjer ir Imherodr Claudius : Ag i mae hevyd
rai eriA m enu KajuaAon Tiuyfog i Britannied a imlabob ag lyl Kaefar, hcblau Aauer na)- guybyj- moi ham-
j-er. Ag veAy ni ucla i'n brefennol, le 'n i byd i amme nad gancon ni, guedi in ni (val irarverir urc j-gri-
vcnny) neuid imbeA liciren y kab i Guybelod in ginta 'r hen uybor imma ; a darvod ir Saefon dair oer
ne beder in vuy diuebar i di)-ky gancon ni a A;an i Guybelod. Pe bijjcnt in dij-ky gan Auj-tin huy a viy-
j-ent in arvery q ag x, in ol devod Guyr ir Eidal a'r Freniguyr; ag in poi naiA ai jain s ai ch ir liciren f,
ar 61 * ag « &c. i pec ni unaecont hyd amj-er y Normannied. Ag nid oej- gan i bim lu Aiuanegy at hyn
yn brcj-ennol 15 hyl;;; hen Aycrenne'r Britannied.
Y pec nej-a a biyguilir mae'n dcbigol immi ej-gifodi vi hynan am dano, idyu'r hir amj-er er pan beAjrcyey
1 dair ginta, i Gimry, heb j-grivenny ^n Aivyr ond hun, ag yn Aadm in 8°. Nid oej- gan i vaur i buedyd
am hinny, ond bod in arverol im mh6b Gulad ag amj-er, vuru bai m ammal ar y Saul a gimerant arn>nt in
gihoebedig, ryu orA;uyl anarverol, oni f rij-yrant lu orfcn. A bod hevyd ueicie uyr guebol boncbigcb
m barny 'n ehyd ; naiA ai o heruyb di^migion anpej-imol pai eriA, ai eipe guybod eica 'r izofion. Nid
oeb in vim mryd i, ag ni abauej- pan beA;rcicj- deicio, gruydro nag mor vanul, na cruy'r hoA uledyb a
bym incynt, nag m agof gihyd amj-er : Na zuaic vi mebul nam habeuid skrivenny guaic kyn helaeced
ag a byb hun bruy euyAy)- ir Argluyb kyn i biueb; na A;ymefyd degum 1 dravel a gimerej- urc y Silvaen
ne'r Aivyr kinta imma. BeAaA; o)- treilie)- i vuy o amj-er ag arrian in travaelio er muyn kael gucA hij-piy-
ruyb a guybodec ; ag oy kimmerey vuy o bocn i bij^ky immi vy hynan, ag i gihoebi i baub araA ir leicoeb
ajenpeidiol, nag oeb vi abeuid ; ir oebun i'n goboeicio, ag ir idui etto, bee bmnag am biolA;, na xi\xa
vaur geryb gan Vonbigion Ktmry. Am ir amjer : puy binnag a edri^ij: in 1 balen gmta o Ragimadrob
Geirlivir y guir-bij'gedig aero Dr. Davies ag a govia at hinny leied kimmorc a gever i gan eriA {o bieicr
I livyr o'n inig j in hyn o uaic, ev a uel mae'n dcbigol na A;evej- i vaur amyer i vod in py jegyr i peder
blyneb kinta, ar 61 bi/iuelyd adre o Lidau m nhirnaj- Fraink. Oj- by'r Kij-fodyb in py anniben guedi hjnny
oheruyb vod guaic pai criA tan i buylo ir yn amjer nid arna i, (oblegid nad oeb gen i odyrdod in i byd )
ir oeb 1 bai hiinnu. Y harver idyu gimeryd muya a gaAant meun Aau, jiag eiyie Guaic ne arrian, ag er
muyn kadu Gueicuyr eriA aAan oi Hargrafdy ; a gadel 1 Guaic a vinnant a berciuo i Ij-kolheigion in 61,
er muyn guaj-neicy Aivruyr Aynden ; oni xant i buguc gan ipai j-yb ag Odyrdod gancynt yu troi oi sOy&.
Ag o\ axuyna eriA urc 1 pcini, ni arbedant deiry anuireb yu heygij-odi, ai byb ai helu yu, bod i gid m ir
yn A;uedel.
Ir idui 'n Kivabe a bij-j-e lai prij- ir Guyr Kij^redin druy Gimry a 'x.erviu a'r FMndhon a'r Alban pe bij-
yun in jgrivenny am bob laic meun Aivyr neiAdyol ; ag in kidnabod hevyd a bij-je hmny OrA;uyl acj eyol
im mh6b gulad. Ond yn Aej'j-ad a vijj-e hinny, ag yn araA oni ^amgimerej- i, a'r Guf r Diskedig am ki-
jhorob, idyu Kimhary'r leicocd hma 'n inyj- Briden. Kanyj- druy gydojod a A;ijtadly'r geirie, a keir la
vinyAi ucA hi)pij-ruyb am i guraib ai haruybokad in ir hen livre ; a nej" o lauer a fvoxx^x idyu'r j:orb im-
ma 1 buybmnag a xvizvaxo jgrivcnny Geirlivr dij-kedig helaec am yn bynnag o'rieicoec imma. Hevyd
(vel 1 guelu;t urc t henue) nid ir Kijeredin a j-krivcnnuyd 1 Aivyr ond er arA; pai o'r guyr penna 15 Himrj^
a Aauer o Bendevigion Diskedig Aoegar a A;ueni^cnt gimhary Guybeleg, Kerniueg, a Aidaueg evo leicoeb
cri^ gift^l ^'f Giraraeg.
Am uyr Kern'u a Aidau er i bod yj; himyj^k a Saej'on a Frankod mae i hiaic in dajjoj- val a guelu;*; in
eglyr in 1 Aivyr imma mai hen Vritannicd idynt ; ond x\i\ a rivcbu;^ in biamme vod kinnivcr o eirie
dieicr heblau 'r laic Vnconeg 15 Uybeleg ir Alban a'r Uerdhon. Mae day zxof am hinny megiy 1 mae 'n
debigol gan i; kanyj- nid ocj- odyrdod Iftoriae na mob araA ond kimhary'r leicoeb 1 uybod 1 Guirioneb.
In ginca Duy genedl gittrevedig [ne gydvyA;ebol ] oeb hen Vrodorion ir Euerbon : Guydhtlod a Skuydied.
Am 1 Guybelod hen Drigolion yr Inyj- imma oebynt, a'r Skuidied a baecant o'r TJpaen. VeAy Ae maent
m kittyno a nini ner Brycon eriA, Guybeleg yu'r geirie ; ag am 1 acIa naiA ai Guybhcleg hevyd a goAaj-otn
idynt.