Skip to main content

(1)
PK-BLUSTRI ET W E tl E NOBILI DOMINO
♦ •
Ennerneffise Vice-jEomiti Integerrimo, Miguftifsimi Britanniarum, &c Monarchy
Confiliario intimo , Maecei^ti fuo plurimum honorando ,
^fhefes & Problemata Philofophica , ex didatis quadrimi laboris notis , raptiffime excerpta 5 quse P. N. jn Auditorio Publico (ub praefidio
Augujli 5. horis folitis eventilanda proponunt Magijlerij Candidati IX^tyerfitatis jf A C O BI REGIS Edinburgh* Alumni,
Pofitiones hafce 8c Problemata ( propitio Numine ) prqpugnabunt generofi hi AdoJelcentes.
Adamus Frier.
Alexander Ckancekr.
Alexander Trotter.
Andreas Ewart.
Carolus Stuart.
K2arolus Wilfon*
David Lj/on.
Duncanus Wdlifon,
i RRTJcS,. Daniel Bfac%?~ ~ f ^ ‘Gutielmu) JohnJloa.
S3r*
Francijcus Bailzie.
Gavinus Weir.
Georgius Campbel.
Georgius Monteith*
Georgius Todd.
Georgius Trotter.
Gualterus Burnet.
Gulielnms Bruce.
Gulielmus Rue.
Jacobus Hamilton,
Jacobus Hay.
Jacobus Kinneir.
Jacobus Maxwel.
Jacobus Newlands*
Jacobus Noble.
Jacobus Toung.
Joannes Bower.
Joannes Qallender.
Joannes Qraig.
Joannes Falconer.
Joannes rtnlajon.
Joannes Forrejler.
Joannes French.
I& ^ .
Joannes Greinock.
Joannes Halyburton.
Joannes Mcghie.
Joannes Martin.
Joannes Furzes.
Joannes Steil.
Joannes Stuart.
Joannes Thom fin.
Joannes Trotter.
JoannesTnrner.
Joannes Ramfayymjox. Joannes Wilfon.
Joannes Ramjayr minor. Patricius Hepburn,'
Joannes Seaton. Richardus Hyjlop,
GVL. PATERSON,,
i D.D.C,^
Robertas Campbel.
Robertas Hamilton,
Robertas Hay,
Robertas Sommervet
Samuel Ancrum.
Thomas Douglas,
Thomas Mojinan.
Thomas Thomjon,
Sexaginta vtl circiter retiqui per integrum quadritnnium in bsc eadw claffe alumni, cum non interfutm fint cmmitm hijee laureatis publicis, hie rm emmmormur.
Claubergius Rhabolt: Baptifta Du Hamel. Regius, Sc feculi hujus pleriq; Academiarum profcfTorestioviratis fotli
oruritu labor antes, Carte/ianm fufpiciunt hypothefin, Magnus Gaffendus, & nobilis Boyl ( ut innumeros mlnoris n
fxfileam) Atomicam, Literatus A/orw&Eruditiff, Cudtvonh PUtenicam , Robert us Fludds MedicusCabaliftica quada
vanitate, A/a/i/f^w^proponentes hypothefin: finguli quaedam,0>8»fj Umen non txplicant omnia naturte Phoenimena: Qul
quid enim Cartefius per Globulos irium fuorum elementorm ( quse preeario, & abfq : ulla ratione,literato orbi imponit)]
particulas fuas stri&tas, Teretes,Fibrofas3 RudetofasyRamofaSy Cubicas^onicaSiSpharicaSyTetra-edraSyDodica-edraSilrof-edri
caeteraq; vana Chimaerarum nomina. Idem ferme Epicurus, Democritus, &c. Per Atomos, Effluvia, Subfianti.
> HILOSOPHl^L nomen comprehenfivum admodum eft,Cum univerfam Rem literariam & Scienti-:
" arum & artium liberalium omnium «pify)tXo?raJ>ei*J, fignific€t. Eft enim ferutinium in univerfam
rerum compagem vel conatus univerfalis nature contemplativus. Eleganter a Pythagora Phi-
lofophorum primo ( Referente Magno Gaflendo, Philofophorum hoc fasculo facile principe J
Philofophla ('inquit ) eft Amor, Stadium, & extreitatio-fapientice: Sdpientia autem nihil aliud
efl quam difpofitio-animi ad retie fentitnium de rebus, & Refit agendum in vita. Animus ve- :
ro ad refte fentiendum turn difponitur cum in eo aftuefcit ut veritatem amet, requirat ubivis
fit exofculetur. Ad rede veto agendum cum in eo eft , ut honeftatem diligat , fedetur,
nihil ipfi non pofthabeat. Quare 8c PhiloTophia nihil aiiud erit quam profecutio veritatis, quam
'quo propius afftquimur, to refiius de rebus fentimus. Ac nihil etiam aliud quam profecutio honeftatis qua quo magis
imbuimur eo redius agitnus in vita*
Ex hoc interim effe duae Philofophiae partes videntur, Quaratn altera circa veritatem , Circa hbneftatem altera
occupetur j Haecvero Philofophia Moralis, ilia vero Naturdis communtter dicitur : Atque ex utraq; hac Philofqphia
confurgit confummata fapientia, feu quae in ore omnium eft yirtus; Summa nempe animi perfedto, qua duae e)us fa-
cultates Intellefius & Voluntas ita elegantcr exercentur, ut Intelledus ad Veritatem femper eollimet. Voluntas vero ad
boneftatem tramite indeftexo tendat. ^ ^
| 11. Philofophia fiverationis excrcitatio vitam beatam parat, quart neq-, debet juvenis Philofophandi moram tra-^ y
herb;, neq; fenex ullafcnu^ Phiiofophahdo defatigari s Quippe ad habendum, fanam mentem nemaimmatufus autC . |
vtetus eft v Etqui praetexlt Philofophandi tempus aut nohdum adcfTc aut jam prjeteriiffc, non fecus facit ac is qui di-
cit bene beatcq* vivendi tempus aut nondum adefle aut efle elapfum.
II I. De Mundi hujusorigine pHilofophi vetcresquidara turpiter errarunt, Arifloteles, Arm. Cicer. zenopha. &c.
Ilium seternum omnis initi) expertem pronunciarunt, nam cum comprehendere non potcrint utrum, Ova an Aves pri-
us generatas funt , ut facets obfervat Cenf. cum 8c Ovum fine Ave, 8c Avis fine Ovo generari noivpoftkv bine arbitrati
funt mundumhunc, & univerfum hoc return fyftema perpetua 8c in-interrupta propagatione ab seterno fuifte.
Solidius tamen & folertius Epicurus, nec aternus (inquit) efl hie mundus, nee veluflus, cum nufquam floreant mag-
rse Antiquitatis multo minus iEternitatis monumenta, quod confpicuuhalapparet in artibus nobiliftimis qu* nuperse dun-
taxat funt originis.
IV. Ridiculo conamine hodierni nsftri Materialifl* omnia naturae phoeaomina per Materiam 8c Motum, myftica
cquidem technologematal refolvere conantur \ Nifi coecis materiae motibus moderetur Principium aliquod intelligens,
quod nos nomine Spiritus indigitamus : Multo enim facilius eft intellettu quomocto Spiritus ( i. i.J fubfiantia
penetrabilis moveat rem corpoream five impenetrabilem, quam quomodo nuda 8c coeca materia quantumcunqne agi¬
tata, cogitationis vel fenfationis capax efie poffit : Senfationes omnes impreflionibus corporeis commodefatispera-
gioftendit Philofophia Gallica, fed multo facilius in brutis qiaam in hominibus , Mam 8c huieveritati Refonabilis adfo-
nat Echo. Quod tamen motus femel produ&us nunquam pereat ut docet hsec Philofophia non videmus; Natri quare
eftquaefumus quod Quies non tam bene fefe infinuet corpori moventi ace contra ? Nifi forfan^m res adeo Pi-
gr a vide a cur f fires dici poftitr, cum potiusprivatio fit) ut earn prorfus taedeat itineris.
V. Ridiculam plane reddidere notioncm Spiritus Scholae veteres Dtfnitivam (ut loquuntur) ipfi ubicationem propo-
nentes. Quodfcilicet Spiritus fit tot us intoto & totus etiam infingulislocipartibus : incidit in fcyllam Cartefius
& intricadorem longe Rei Spirkualis five Cogitantis, ideam fecit nullam plane ipfi ubicationem largiendo. Nam quod
nullibi efl,nihil efl: verentur plurimi ne la teat anguis in herba: Neque fufficit quod replicat cartefius ubicationem five effe in
loco, efle proprietatem Rebus tantum Corporeis competentem. Nam concipi nequit rem efle, 8c tamen nullibi efle:
Verumad hominem;Eftne res cogttans in conario, in glandulaifta pineali ex ipfo Cartefio ? Eftne anima in corpdre five
res cogitans in re extenfa? indiditne Spiritus primsevum materise motum ex Cartejio ? Vel Ergo fuerit in materia im-
mediatione Virtutis vel Suppofiti (ut loquuntur Scholar)cum nihil agat in diftans, &c. Si primunr, daretur accidens re-
ale feparabile, ad hominem contra Cartejlum,imocontra rationem 8c fimpliciflimam fpiritus increati naturam. Si Se¬
cundum *, jam erit fpiritus tam proprie in loco ac ulla materise particula y cum fit in materia adeoq; in loco feu fpatio hsec
quippe apud Cartefmm funt idem planeformaftter, 8c in definidoney Res fc.Extenfa: pio nonne conamine Cartefius ho¬
mo Catholicus materia efl ubiq‘, (Indefinita quippe ejus mundi extenfio , hunc vel nullum plane habebic fenfum ) Im-
menfum tamen numen (horrefco referens) effe nullibi. Nam qui negat Ddum efle ubique , negat Deum efle fmpli-
citer.i prMit qul negat Deum exiftere negat Deum vel pofle exiftere. Atheifta Ergo neceflitabimr ad probandum illud
efle fimpliciter impoflibitey quod tamen neceftario exUlir, durum eft contra ftimulos recalcitrare. t
VT. Miramur equidem mfauftos quofdam fciolosex mtricata Rei Spiriiualis idea jn execratam iftam Atheifmi pro-
lapfos efle ftulddam. Majore equidem difficultate laborat imaginatio humana in difficultatibus de ipfi us materise na-
tura 8c proprietatibus enodandisy funtne Scholarum ineptiae de punfiis Mathematicis, Phyficis, five inflates, departibus
Aliquotis, Aliquantis & Proportionalibus in infinitum divifibilibus, 8c implicatoria iftiufmodi senigmata, Philofophorum
opprobria, rationis 8c imaginationis cruciatusy non obftandbus ridiculisiftis Tbom<e Bonarte 8c aliorum nodonibus,de Ex-
tenfo fine partibus, de Longo quo nihil brevius, de Extenfo quod non eft Inextenfo ma jus, &c.
Imo quomodo partes peripatetic*, Globuli cartef. 8c Atomi Epicuro-democriti inter fe cohsereant,vel uniantur, my-
flerium eft vel lytisNatitr* myftis inconceptibile-, Particulas Ramulof*, Hamid at * , unciata, &c. Non tenent nec te-
nacitatis phocnomenon explicare valent, cum hse particulse exaliis particulis minoribus compaginentur fe fic necefle eft
ut hamulentur in infinitum y Indivifibllia quippe materise non admittit Cartefius. Partieularum Quies in hoc phoeno-
meno explicando omnino quiefeit, immediatus contafius rem non acu tangit, facefcat Ergo ilia, inept a Atheorum ar-
gumentandi formula. Quod fell, lllxd non poffit dari in natura rerum, cujus idea, five notio [it difficultatibus htri-
tata.
VII. Varisecommemorantur in Scholis Philofophisehypothefes: ffefuit* , 8c Philofophi Romanenfes communiter
diledum fuum Ariflotelem in hunc ufq-, diem non obftahte Philofophico hujus (eculi fulgore venerantur : Atq; in ipfius
ferme verba jurant, nec mirum fane, cum Theologia Jefuiticaynihil aliud fit quam Peripatecifmi farrago", 8c otioforum tech-
uologematum nihil rerum fignificantium inutilis colluvies; Imo quod magis eft, coguntur Pontificii Romanenfes Peripati
fyftoma tanquam indubitatum Oraculum facrum retinereiQuod nifi obtineat corruet idolum iftud Altaris, 8c confequenter
Religlo Romans, fiquid^m fi non admktenda fint Accidcntfa. qu**funt diftindse Entitates a Materi* modificationibus ^
nulla eric Tranfubftantiatio iti myfterio Euchariftias, adeoqy erunt Romanenfes omnium idololatrarum longe abjediffi- »
mi, Videant Ergo quam incerta fit ifta Religio quse a tam. mcerto dependet Philofophemate, quod nifi unum Peripdtum \
(reclaraante univerfo Philofophorum choro J patronum habeat.
Effluxus, Efjentiales modificationes, &c. Idem Arifioteky per formas fuas fubflantiales, Qualitates, ic Accidentia &
Idem Plato per fuos Ar chaos five feminales, formas, 8c Facultatem PUSH cam: Idem deniqj c aba lift a, per Luctmicl
nebras, Afirales & Boreales Spiritus. Idem enim videntur omnes, quoad Afaferiaw, Sc Sub ft anti am ( difcrepamibusl
cet admodum verboram phrafiologiis, 8c technologematis) Philofophico orbi proporere.
i VIII. Nobilior longe Philofophke fpecies eft iEthica feu Philofophia prafiica hsec < n,m eft qua emollit mms,nec fin
effe feros. Philofophus enim vere Moralis eft y qui heroiciim illud Boethij mandatum in praxin .edigit y Gaudia Pell
Peile timorem,'8cc. Paradoxum enim non eft hominem magis pronum efle ad Virtutem quam ad Vkium, Cum Nan
rse Humanse nihil magis congruumfit quam Virtus, five Hpneftas. Nullus Ergo fceleilus eft qui non eft immemc
fuse fqrtis. Hinc Ergo reprehendendi funt (seculi hujus Athei, qui und cum Sacra Religione univerfam Moralitaten
8c focietatem civilem convellere niruntury Qui nihil efle in fe Honeftum vel Inboneflum , Juflmvel injuHum, Bonumve
malum docent, Sed Adus omnes Bond at em f«am, vel Turpitudfnem , ab extrinfeco prsecepcocommiituarey ~Siceiiim u
terrima vitia, ipfius Naturae rerum deftrudiva, tanquam nobiliftima officia, 8c humanae naturae ornamenta mandari pc
terinr. O horrida rerum Cataftrophe / In hujus abfurdi dogmatis patrocinio pari progrediuntur paflu Rhetorfortis, 8c Hob
befius v Arcades equidem amb&cantare pares & refpondere parati : Nefcimus emmutrum hujus LEVIATHAN, at
iftiusLJEX- REX, naagis malignum 8c fatalem habuerit in res noftras influxum. Prima Regula Momm, Ergo, eft Na
tura Rationalist Ita omnes fobrij. Nihil aliud eni® eft Lex Natura, mfi Not iti a e arum qua refia& bonafunt •, & etian
tor urn qua fecus: -Sic enim eandem defink Eruditiff. Grotius". Eft (inquit) Difiamen Refia Rationis, indicans afiui ali-
cuiexejus convenitntia, aut difeonvenientia, cum ipfa natura Rationale ineffe Moralem turpitudinem , aut neceffitatem mo-
ralem: Adcoq-, hsec Natura Lex nullis ambagibus eft implicata fed folidiffimts regulis tAiqui ac Boni fuffiilca; Rudibus
par iter aededis patent ipfius prtneipia 8c ptsecepta: Cujufmodi func: Quod tibi fieri non vis alteri nefeceris. Su-
um cuiq-, iribuendum eft. Bomm efl amplefiendum , Malumfugiendum, 8cc.
IX. Nude Logomachies eft contraverfia, inter Peripateticos 8c Stoicos de Jufta notione vtra fapientia , num fcilicet
In confummato Philofopho , admittenda fit, aut requiraturP<r///o««w exfUrpatio an vexo Earundtm moderatio n fiqui-
dem fi Pasfio fumatur pro immoderato animi affeduy tunc non minus quam Stoica cMraftita. in germano Philofopho eft
neceflkria.
X. Dari in hothine Subftantiam Spiritualem,lmmateriale Principium adeoq-, 8c Immortals, agrrovere pleriq; Philofophi ve¬
teres ante tempora Beati Mofeos. ’Nosenim eadem evidential eonvidi fumus de Reili Exiftentia anima Immaterialis, ac
Corporis noflri Materialis : Verum nondum nobis probafle videtur Cartefius, contra Gaffendum ", Dari pofle in hac vkaa
Pur am Intelledionem ab(q-, Commiftione Cum, 8c dependentia d Phantafmatis, tarn verum eft illud. Nihil eft in intel-
lefiu quod nonpriusfuerit in fenfu.
XI. Animse immaterialitatem nihil magis convincit, quam ipfius Libertas, five principium fui ipfius Dturminativm\
Et hinc eft quod Hobbefius libertatem omnimodam , c natura rerum fuolatam iri vult: Ec confojrmiter ad fua principia.
Nam ubi nullus Spiritus ibi nulla libertas. Hoc fuper themate acutisfime Hobbefium redarguit Reverendiff. Sc Illuftriff. jam
vero Be at us : D. Brambill Archiepifcopus Armaghanus, totius Hibernise Primas", Ecclefce Reformatse, 8c fpeciatim Hibernia
Ornamentum. Nobis enim humanse animse libertas non minus ipfi Effentialis, quam ipfius Rationalitas videtur. Ve¬
rum in quo confiftat hsec Libertas humana natura. Vel quse fit jufta ipfius idea indeterminata eft inter Tbeologos 8c Philv-
fop bos,contriver fir, Nos enim Spontaneitatem cum Rationt & Deliberatione,ad Liberum Humana Mentis arbitrium fufficcre ia
diatriba, propugnarenon renuemus.
PROBLEM AT A.
I. XT U M Lqgica fit Ars Cogitandi y 4»Scientia. ' 2. Num fit neceffarla ad Scientias & Artes dequirendas. Num
LN Apprehenfio poffit effe falfa. 4. Num opporteat pefinientem effe Omnifcientem. 5. Num Scepfis fitfcientifica.
6. Num Sylogifmus in Barbara fit tam barbaws ac ille qui conjlat ex omnibus affirmantibus in Secunda figura. 7. Num om¬
nis Sylogifmus fit Sophifma. 8. Numverum fit ifind Scepticomm: Hoc" unum fcio me nihil feire. 9. N#« Omnis Spi-
rkus (it res cogitans. 10. Num omnis (it Inteiligens. 11. Num omnis /Ft Penetrabilis. 12. Num omnis Spiritus Creatus
fit Extenfus. 13. Num Bruta fint avTOpaT* & mera Materiales Machinse, cum Cartefio. 14. Num haheant Animas Im-
materiales, Immortales, Platoniftis. 1$, An e or urn Anima fint pimc\x\x animse mundi. \6. AnfuntlmvMXexi-
ales fed non Spkkuales. 17. An fint mera Effentiales, Materise Modificationes. 18. An non diflinguantur a temperie
Humqrum Cum Medicis. 19. An fint formse fubftantiales cum Peripateticis. 20. An vero fint Particulse Lucis aim Ca-
baliftis.21. Num Anima bumanapoffitefit Immortalisy? effet Materialis,cum ProfefloreUltrajedino. • 22. Numulladttur
Rarefadio & Condenfatio; Etfidetur, num fiat ut vult Marfilius,^?/ 'ut Scot, vel ut Conimb. vel ut Ariaga, vet ut Cartefi¬
us , vel ut Democritus & alej. 23. Num detur Aeris Ea««twi>/o» * vel Atmofphaerse hujus preffura ut unanimiter clamant
hodierni Phoenomehiftse. 24. Num'juxta principia Czncfi]poffint tam facile efformari refies arenarea , quam Straminea
vel lintea. 25. NumLattis , vini, Imo & fanguinis imbres fint tam naturales, qudm pluvia or dinar ia. 26. Num Come-
ta non magis fint dir a Mortalihus omina, qUam erica combufiio. 27. Num Locus fit Superficies concava, cum Arift.
28. Num confiflat in Negationibus, cum Comptono. 29. Num fit Inaqe quoddam five diaftemrna, cm Epicuro. 30. Num j
fit idem quod corpus, cum Cartef. ,3 x. Num fit Phantafma, cum Hob. $2.Num deniq", non diflinguatur ab Immenfitate Divi-
na y ut ex antiquioribus refufeitavit Derodon; 33. Num Centrum fit ejujdem quantitatis cum, Circumferentia, 34. Num
deniq-, hypotbefis Peripatetics, Platomca,Epicuro-Gaflendb-Charlitoniana, Digbseana, Chymica, Fluddiana, Cabaliftica,
& vulgb Mofaica melius explicent Nuturse phoenomina y Et an unum ab omnibus ritk explicetur. Hat enim & fimilia Pro*;
blemata, quaquotidie inSholis noflris difputantur. In diatriba publico, jam ventilanda froponimus.
Philofophia docet utfequaris Deum, feras cafum. Sen. Epifi. \6. Quicquid vulgus cogitatvanum efi , quicquid loquiturfalfum efl, quicquid improbat bonum efi, quicquid approbat malum efi ,
quicquid pradicat infame eftr quicquid agit Quit urn eft. Petrarch.
EDlNBU RG I, Excudebat Hseres Andrea Anderfon , Typographus Regius, Anno DOM. M. DC. LXXlX.
mm.

Images and transcriptions on this page, including medium image downloads, may be used under the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International Licence unless otherwise stated. Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International Licence