An Comunn Gàidhealach Publications > Gaidheal > Volume 42, October 1946--September 1947
(80) Page 72
Download files
Complete book:
Individual page:
Thumbnail gallery: Grid view | List view
72
AN GAIDHEAL.
Am .Mill, 1947.
fimaradh coire do chuid de’n luchd-teagaisg anns na sgoilean
air son na drooh Ghkidhlig a sgriobh cuid de’n chloinn-sgoile
ann a bhith freagairt nam paipearan-ceasnachaidb sin.
Tha e air a thoirt ri ar n-aire nach robh e iomchuidh
a bhith sgriobhadh mu’n luehd-teagaisg anns an dbigh sin ann
an litrichean a bha ri bhith air an leughadh leis a’ chloinn. Tha
sinn duilich gun do thogadh e mar so; tha sinn ag iarraidh
maitheanais air an luchd-teagaisg ; agus tha sinn ag gealltainn
gum bi sinn nas faicilliche an deidh so.
❖
FACAL SAN DOL SEACHAD.
Fhilte A Astralia.—Taing do Iain MacGillinnein, am
Brisban, Tir-na-Banrigh, Astralia, air son a chairt a chuir e
dh’ionnsaigh A’ Ohdidheil le fhilte na bliadhna hire. Ged bha
i fada gun ruigheachd, tha sinn ’na chomain air son a dheagh
dhhrachd. Tha a’ chairt air a cl6-sgriobhadh gu snasail an
Ghidhlig’s am Beurla.
Solus an Dealain.—“ Is iomadh rud a chi an duine bhios
fada beo.” Tha Mgr. Coinneach MacMhathain, am Ploc Loch-
Aillse, ceithir fichead bliadhna agus a seachd a dh’aois, agus
re a bheatha’s iomadh atharrachadh a chunnaic e a’ tighinn
air an t-saoghal mh6r agus gu sbnraichte air a’ Ghkidhealtachd.
A thaobh dhbighean air tighean a shoillseachadh tha a nis an
coigeamh meadhon-soluis aige ’na dhachaidh. An crhisgean
dubh, coinnlean, lampaichean-ola, gas a’ Chaloir agus a nise
solus eileactrach. B’ ann air an 16mh de’n Fhaoilleach a
dhekrrs an solus hr so air. Air an latha sin — latha m6r an
eachdraidh na Ghidhealtaohd—fhuair Baile a’ Phluic an t-
urram so gur e a’ cheud bhaile, beag no mor, air tir-m6r a
fhuair solus an eileactrachais bho Bhord Tuathach an
Dealain-Uisge.
“Cearnag nan Ghidheal.”—Tha aireamh eile air
tighinn thugainn de’n phaipear The Maple Leaf. Ann an
cearnaig Ghkidhlig a’ phaipeir tha so: “Le basachadh an
Urramaich Calum MacLebid chaill An Comunn agus an saoghal
Gkidhlig Ghidheal gasda. A chuid de Phkrras dha ! ” Taing
do fhear-sgriobhaidh na “Ceamaig” air son a dheagh dhurachd
do fhear-deasachaidh hr A’ Ghaidheil. Tha e toirt iomraidh
ghoirid mu’n Mh6d Naiseanta an Obar-dheadhain, ged nach
d’fhuair e Ihn-fhorfhais mu’n Mh6d aig 4m dha bhith
sgriobhadh.
A’ Ghhidhlig an America.—Da mhios air ais thug
mi iomradh air na clasaichean Gaidhlig a thatar ag cumail an
California, fo stihradh Sheumais MhicGharaidh agus feadhna
eile. Tha “ A’ Chearnag ” hr ag innseadh mu Iain Greumach
MacDhomhnaill. Tri bliadhna air ais cha robh facal Gaidhlig
aige, ach fhritheil e clas Gaidhlig an San Francisco, agus a nis
tha e fhein a’ teagasg Gaidhlig am Pasadena an Ceann-a-deas
Chalifornia. B’e Seoras Stihbhart aon eile a dh’ionnsaich a’
Ghaidhlig an clasaichean San Francisco, agus tha esan agus
caraid dha, Tormod Stihbhart (a mhuinntir an Eilein
Sgitheanaich), air clas Gaidhlig hr a thoiseachadh an Los
Angeles. Buaidh is piseach orra uile !
“MacCalmain.”—Ann an “Cearnag nan Gaidheal ”
tha ainm-cinnidh fear-deasachaidh A' GMidheil air a chur
slos mar “ MacMhurchaidh.” Bithidh mi an drksda ’s a
rithist a’ tachairt ri daoine a bhios a’ faighneachd carson a tha
“ Murchison ” air a chur an Gkidhlig mar “ MacCalmain,’’
oir is e “ MacMhurchaidh ” as freagarraiche. Tha “ Mac¬
Mhurchaidh ” ceart gu leoir, mar eadar-theangachadh litireil
air “ Murchison,” ach bha na daoine o’n d’fhuair mi m’ainm
am bitheantas ’gan sloinneadh fh6in mar Chloinn MhicCalmain.
Anns an t-siathamh linn deug bha fear d’am b’ainm
“Murchadh Dubh MacCalmain” ann an Srbn-na-bk an
Lochabar. Bha mao aige, Iain, ris an cante Iain Mac¬
Mhurchaidh. ’S ann bhuaith-san a shlolaich iadsan uile an
Loch-Aillse, an Cinn t-skile, an Loch Carran, air a’ Chomraich,
agus san Eilean Sgitheanach a tha dol fo’n ainm “ Murchison,”
aoh tha e, agus bba riamb, ’na obleaohdadh aca a bhith dol
ceum nas fhaide air ais na Iain MacMhurchaidh agus a bhith
’gan sloinneadh fh6in “ MacCalmain.” Cha dubhairt sin nach
’eil daoine de’n ainm “Murchison” an oehrnan eile de’n
dhthaioh aig nach ’eil dhimh sam bith ri Cloinn MhicCalmain.
Chan ann de’n aon stoc na h-uile a tha dol fo’n ainm so. Is
iongantach mar a dh’atharraicheas ainmean-cinnidh. Tha na
h-ainmean “ Murchison,” “ MaeCalman,” “ Dove,” is “ Currie”
uile an dkimh d’a cheile. Chi mi gu bheil an t-Ollamh Sebras
MacGhille-dhuibh an New York air leabhar mbr a chur a mach
mu ainmean-cinnidh na h-Albann. An uair a ruigeas an
leabhar sin an dhthaioh so tha fhios gu faigh sinn mbran
fiosraiohaidh iur air cuspairean mar so.
Gliocas nan Ghidheal.—Na cosg do thuarasdal mun
coisinn thu e.
Firinn air son a’ Mhios so.—“Tha an Tigheama
oeart ’na uile shlighibh agus naomh ’na uile ghniomharaibh.
Is dlhth an Tighearna dhaibh-san uile a ghairmeas air ann am
firinn.”—Salm cxlv. 18-19.
0
EXECUTIVE COUNCIL.
A meeting of the Executive Council of An Comunn
Gaidhealach was held in Millars’ Rooms, Stirling, on Friday,
17th January, 1947. The President, Dr. John Cameron, LL.B.,
was in the Chair, and the following members were present:—
Col. D. C. G. Ballingall, Kippen; John M. Bannerman, M.A.,
B.Sc., Balmaha ; Mrs. M. Barron, Glasgow ; Miss Catriona B.
Cameron, Glasgow ; F. S. Cameron-Head of Inverailort; Mrs.
John Cameron, Glasgow; Nicol Campbell, Inverness; Mrs.
J. B. Dunlop, Glasgow; Mrs. M. C. Edgar, Strathyre; Mrs.
Macphail Holt, Arisaig; Donald MacDonald, Inverness;
Kenneth MacDonald, B.Sc., Glasgow; Hector MacDougall,
Glasgow ; Neil MacEachnie, Greenock ; Alexander MacKay,
Edinburgh; Rev. John MacKay, M.A., Glasgow; John
MacKay, Edinburgh; Donald MacLean, Glasgow; Donald
M. MacPhail, B.L., Edinburgh; Farquhar MacRae, M.A.,
B.Sc., F.E.I.S., Glasgow; William C. MacRae, Baillieston ;
Angus Matheson, M.A., Glasgow ; Rev. T. M. Murchison, M.A.,
Glasgow; John A. Nicolson, M.A., F.E.I.S., Glasgow ; Charles
Reppke, Campbeltown; H. S. Shield, Edinburgh; Dr. Colin
Sinclair, Glasgow ; Donald Thomson, M.A., Oban. Attending
—James T. Graham, C.A., Treasurer ; Neil Shaw, Secretary ;
Alasdair Matheson, Assistant Secretary ; Donald MacPhail,
J.P., Northern Organiser; Donald P. MacPherson, Youth
Organiser, and Miss Chris. Turner, Clerkess.
Dr. Cameron, President, extended a cordial welcome to
Mrs. M. L. Cameron, F. S. Cameron-Head of Inverailort, and
Donald MacPherson, the Youth Organiser, who were present
for the first time.
Mr. Donald Shaw MacKinnon.
Before proceeding with the business of the meeting,
the President stated that they would wish to express their
pleasure and convey their congratulations to Mr. Donald
Shaw MacKinnon on the honour of M.B.E. conferred upon him
by H.M. The King, in the recent New Year Honours. Mr.
MacKinnon, over a long number of years, had taken a leading
part in the Highland life of Edinburgh and had done much to
preserve and foster our Highland traditions in that city, as
Secretary of the Celtic Union and of the Edinburgh Branch of
the Clan MacKinnon, and especially as Secretary of the Asso¬
ciation of Highland Societies of Edinburgh, which raised, both
in the recent War and in the 1914-18 War, large sums of money
for the comfort of the Troops. Mr. MacKinnon is a member of
our Executive Council, and a member of the Finance and Art
and Industry Committees. The President was sure they were
all delighted with the recognition which Mr. MacKinnon had
now received, and they wished him long life, health, and
happiness to wear his well-merited distinction.
Minute of Previous Meeting was read and approved on the
motion of Mr. Farquhar MaoRae.
Minute of Meeting of Central War Comforts Committee
was read and adopted on the motion of Mr. J. M. Bannerman.
AN GAIDHEAL.
Am .Mill, 1947.
fimaradh coire do chuid de’n luchd-teagaisg anns na sgoilean
air son na drooh Ghkidhlig a sgriobh cuid de’n chloinn-sgoile
ann a bhith freagairt nam paipearan-ceasnachaidb sin.
Tha e air a thoirt ri ar n-aire nach robh e iomchuidh
a bhith sgriobhadh mu’n luehd-teagaisg anns an dbigh sin ann
an litrichean a bha ri bhith air an leughadh leis a’ chloinn. Tha
sinn duilich gun do thogadh e mar so; tha sinn ag iarraidh
maitheanais air an luchd-teagaisg ; agus tha sinn ag gealltainn
gum bi sinn nas faicilliche an deidh so.
❖
FACAL SAN DOL SEACHAD.
Fhilte A Astralia.—Taing do Iain MacGillinnein, am
Brisban, Tir-na-Banrigh, Astralia, air son a chairt a chuir e
dh’ionnsaigh A’ Ohdidheil le fhilte na bliadhna hire. Ged bha
i fada gun ruigheachd, tha sinn ’na chomain air son a dheagh
dhhrachd. Tha a’ chairt air a cl6-sgriobhadh gu snasail an
Ghidhlig’s am Beurla.
Solus an Dealain.—“ Is iomadh rud a chi an duine bhios
fada beo.” Tha Mgr. Coinneach MacMhathain, am Ploc Loch-
Aillse, ceithir fichead bliadhna agus a seachd a dh’aois, agus
re a bheatha’s iomadh atharrachadh a chunnaic e a’ tighinn
air an t-saoghal mh6r agus gu sbnraichte air a’ Ghkidhealtachd.
A thaobh dhbighean air tighean a shoillseachadh tha a nis an
coigeamh meadhon-soluis aige ’na dhachaidh. An crhisgean
dubh, coinnlean, lampaichean-ola, gas a’ Chaloir agus a nise
solus eileactrach. B’ ann air an 16mh de’n Fhaoilleach a
dhekrrs an solus hr so air. Air an latha sin — latha m6r an
eachdraidh na Ghidhealtaohd—fhuair Baile a’ Phluic an t-
urram so gur e a’ cheud bhaile, beag no mor, air tir-m6r a
fhuair solus an eileactrachais bho Bhord Tuathach an
Dealain-Uisge.
“Cearnag nan Ghidheal.”—Tha aireamh eile air
tighinn thugainn de’n phaipear The Maple Leaf. Ann an
cearnaig Ghkidhlig a’ phaipeir tha so: “Le basachadh an
Urramaich Calum MacLebid chaill An Comunn agus an saoghal
Gkidhlig Ghidheal gasda. A chuid de Phkrras dha ! ” Taing
do fhear-sgriobhaidh na “Ceamaig” air son a dheagh dhurachd
do fhear-deasachaidh hr A’ Ghaidheil. Tha e toirt iomraidh
ghoirid mu’n Mh6d Naiseanta an Obar-dheadhain, ged nach
d’fhuair e Ihn-fhorfhais mu’n Mh6d aig 4m dha bhith
sgriobhadh.
A’ Ghhidhlig an America.—Da mhios air ais thug
mi iomradh air na clasaichean Gaidhlig a thatar ag cumail an
California, fo stihradh Sheumais MhicGharaidh agus feadhna
eile. Tha “ A’ Chearnag ” hr ag innseadh mu Iain Greumach
MacDhomhnaill. Tri bliadhna air ais cha robh facal Gaidhlig
aige, ach fhritheil e clas Gaidhlig an San Francisco, agus a nis
tha e fhein a’ teagasg Gaidhlig am Pasadena an Ceann-a-deas
Chalifornia. B’e Seoras Stihbhart aon eile a dh’ionnsaich a’
Ghaidhlig an clasaichean San Francisco, agus tha esan agus
caraid dha, Tormod Stihbhart (a mhuinntir an Eilein
Sgitheanaich), air clas Gaidhlig hr a thoiseachadh an Los
Angeles. Buaidh is piseach orra uile !
“MacCalmain.”—Ann an “Cearnag nan Gaidheal ”
tha ainm-cinnidh fear-deasachaidh A' GMidheil air a chur
slos mar “ MacMhurchaidh.” Bithidh mi an drksda ’s a
rithist a’ tachairt ri daoine a bhios a’ faighneachd carson a tha
“ Murchison ” air a chur an Gkidhlig mar “ MacCalmain,’’
oir is e “ MacMhurchaidh ” as freagarraiche. Tha “ Mac¬
Mhurchaidh ” ceart gu leoir, mar eadar-theangachadh litireil
air “ Murchison,” ach bha na daoine o’n d’fhuair mi m’ainm
am bitheantas ’gan sloinneadh fh6in mar Chloinn MhicCalmain.
Anns an t-siathamh linn deug bha fear d’am b’ainm
“Murchadh Dubh MacCalmain” ann an Srbn-na-bk an
Lochabar. Bha mao aige, Iain, ris an cante Iain Mac¬
Mhurchaidh. ’S ann bhuaith-san a shlolaich iadsan uile an
Loch-Aillse, an Cinn t-skile, an Loch Carran, air a’ Chomraich,
agus san Eilean Sgitheanach a tha dol fo’n ainm “ Murchison,”
aoh tha e, agus bba riamb, ’na obleaohdadh aca a bhith dol
ceum nas fhaide air ais na Iain MacMhurchaidh agus a bhith
’gan sloinneadh fh6in “ MacCalmain.” Cha dubhairt sin nach
’eil daoine de’n ainm “Murchison” an oehrnan eile de’n
dhthaioh aig nach ’eil dhimh sam bith ri Cloinn MhicCalmain.
Chan ann de’n aon stoc na h-uile a tha dol fo’n ainm so. Is
iongantach mar a dh’atharraicheas ainmean-cinnidh. Tha na
h-ainmean “ Murchison,” “ MaeCalman,” “ Dove,” is “ Currie”
uile an dkimh d’a cheile. Chi mi gu bheil an t-Ollamh Sebras
MacGhille-dhuibh an New York air leabhar mbr a chur a mach
mu ainmean-cinnidh na h-Albann. An uair a ruigeas an
leabhar sin an dhthaioh so tha fhios gu faigh sinn mbran
fiosraiohaidh iur air cuspairean mar so.
Gliocas nan Ghidheal.—Na cosg do thuarasdal mun
coisinn thu e.
Firinn air son a’ Mhios so.—“Tha an Tigheama
oeart ’na uile shlighibh agus naomh ’na uile ghniomharaibh.
Is dlhth an Tighearna dhaibh-san uile a ghairmeas air ann am
firinn.”—Salm cxlv. 18-19.
0
EXECUTIVE COUNCIL.
A meeting of the Executive Council of An Comunn
Gaidhealach was held in Millars’ Rooms, Stirling, on Friday,
17th January, 1947. The President, Dr. John Cameron, LL.B.,
was in the Chair, and the following members were present:—
Col. D. C. G. Ballingall, Kippen; John M. Bannerman, M.A.,
B.Sc., Balmaha ; Mrs. M. Barron, Glasgow ; Miss Catriona B.
Cameron, Glasgow ; F. S. Cameron-Head of Inverailort; Mrs.
John Cameron, Glasgow; Nicol Campbell, Inverness; Mrs.
J. B. Dunlop, Glasgow; Mrs. M. C. Edgar, Strathyre; Mrs.
Macphail Holt, Arisaig; Donald MacDonald, Inverness;
Kenneth MacDonald, B.Sc., Glasgow; Hector MacDougall,
Glasgow ; Neil MacEachnie, Greenock ; Alexander MacKay,
Edinburgh; Rev. John MacKay, M.A., Glasgow; John
MacKay, Edinburgh; Donald MacLean, Glasgow; Donald
M. MacPhail, B.L., Edinburgh; Farquhar MacRae, M.A.,
B.Sc., F.E.I.S., Glasgow; William C. MacRae, Baillieston ;
Angus Matheson, M.A., Glasgow ; Rev. T. M. Murchison, M.A.,
Glasgow; John A. Nicolson, M.A., F.E.I.S., Glasgow ; Charles
Reppke, Campbeltown; H. S. Shield, Edinburgh; Dr. Colin
Sinclair, Glasgow ; Donald Thomson, M.A., Oban. Attending
—James T. Graham, C.A., Treasurer ; Neil Shaw, Secretary ;
Alasdair Matheson, Assistant Secretary ; Donald MacPhail,
J.P., Northern Organiser; Donald P. MacPherson, Youth
Organiser, and Miss Chris. Turner, Clerkess.
Dr. Cameron, President, extended a cordial welcome to
Mrs. M. L. Cameron, F. S. Cameron-Head of Inverailort, and
Donald MacPherson, the Youth Organiser, who were present
for the first time.
Mr. Donald Shaw MacKinnon.
Before proceeding with the business of the meeting,
the President stated that they would wish to express their
pleasure and convey their congratulations to Mr. Donald
Shaw MacKinnon on the honour of M.B.E. conferred upon him
by H.M. The King, in the recent New Year Honours. Mr.
MacKinnon, over a long number of years, had taken a leading
part in the Highland life of Edinburgh and had done much to
preserve and foster our Highland traditions in that city, as
Secretary of the Celtic Union and of the Edinburgh Branch of
the Clan MacKinnon, and especially as Secretary of the Asso¬
ciation of Highland Societies of Edinburgh, which raised, both
in the recent War and in the 1914-18 War, large sums of money
for the comfort of the Troops. Mr. MacKinnon is a member of
our Executive Council, and a member of the Finance and Art
and Industry Committees. The President was sure they were
all delighted with the recognition which Mr. MacKinnon had
now received, and they wished him long life, health, and
happiness to wear his well-merited distinction.
Minute of Previous Meeting was read and approved on the
motion of Mr. Farquhar MaoRae.
Minute of Meeting of Central War Comforts Committee
was read and adopted on the motion of Mr. J. M. Bannerman.
Set display mode to: Universal Viewer | Mirador | Large image | Transcription
An Comunn Gàidhealach > An Comunn Gàidhealach Publications > Gaidheal > Volume 42, October 1946--September 1947 > (80) Page 72 |
---|
Permanent URL | https://digital.nls.uk/125250264 |
---|
Description | This contains items published by An Comunn, which are not specifically Mòd-related. It includes journals, annual reports and corporate documents, policy statements, educational resources and published plays and literature. It is arranged alphabetically by title. |
---|
Description | A collection of over 400 items published by An Comunn Gàidhealach, the organisation which promotes Gaelic language and culture and organises the Royal National Mòd. Dating from 1891 up to the present day, the collection includes journals and newspapers, annual reports, educational materials, national Mòd programmes, published Mòd literature and music. |
---|---|
Additional NLS resources: |
|